39
lend moet optreden. Wel mag het dan ook verwondering baren,
dat art. 12 Gr. D. hier geheel nieuwe gezichtspunten opent en zich
van de denkbeelden van de mannen van het vak weinig aantrekt.
Mr. Pols toch zegt
„Samenrotting is iedere samenscholing van militairen tegen den wil van
„hunne superieuren, zelfs al is geen opstand hiervan het gevolg".
Art. 12 Q-. D. houdt er verschillende soorten van samenrottingen
op na, want de slotalinea spreekt van andere gevallenwaarin mili
tairen zich daaraan schuldig maken. Voor alle gevallen is echter
slechts één wijze van handelen voorgeschreven en wel die van art. 12 Gr. D.
De wet vordert dat in geval van samenrotting ieder superieur zal
ordonneerendat men zich scheide. Volgens de jurisprudentie moet
dit bevel op stellige en indrukwekkende wijze worden gegeven.
In den regel geschiedt dit na één of meer sommatiën, doch in ieder
geval moet men de samenrotters gelegenheid geven, om te gehoorzamen.
Na de sommatie of tusschen twee sommatiën in moet men eeuigen
bij hunne namen noemen, die, bij volharding, als hoofden van de
samenrotting worden beschouwd.
Volgens art. 12 Gr. D. begint men met een aaumauing of een bevel,
a discretion.
Daarna noemt men eenigen bij hun naam en als dan niet gehoor
zaamd wordt, commandeert de meerdere met een korte tusschenpoos
driemaal op hoorbare wijze het bovenvermelde bevel.
Op stellige en indrukwekkende wijze, bijv. door het doen vooraf
gaan van een hoorn- of tromsignaal, behoeft volgens art. 12 dit bevel
niet gegeven te worden. Het is voldoende als men driemaal
met een korte tusschenpoos hoorbaar commandeert. En wat is nu
een korte tusschenpoos? Vijf minuten, tien minuten, een kwartier,
een half uur of langer?
In quaestiën, waarbij dooden of gewonden kunnen vallen zooals nog
niet lang geleden gebeurd is, mag men niet zoo vaag zijn in zijn
uitdrukkingen. Ook moet men voor die gevallen de wet niet verwa
teren. Waar deze spreekt van ordonneeren, mag een reglement niet
voorschrijven dat men moet aanmanen. Men behoeft de een of meer
sommatiën slechts te doen voorafgaan door een preek of een weinigje
