507
bruiken, daar toch zeer zeker de spreiding niet veel groóter kan
zijn, waar zooveel schoten voor het berekenen van deze waarden gediend
hebben. Uit deze berekeningen blijkt nu, dat de spreiding in p
ongeveer 9' en in s/ 0 ongeveer 8 M. is.
Bij de door mij gemaakte berekeningen bleek tevens, dat wind en
regen zeer veel invloed op de spreidingen hebben; maar waar in de
werkelijkheid geschoten moet worden, zal het vuur wel niet
zoolang aanhouden, dat er eene geheele verandering in de atmosfeer
zal hebben plaats gegrepen en waar dit toch het geval is, schrijven
de schietregels het doen van controle-schoten voor.
Bij de spreidingen, zooals die in de schootstafel vermeld staan,
moeten dus de verschillen in 0 en in p als de voornaamste oor
zaken beschouwd worden en mogen de andere als van minder
invloed buiten rekening gelaten worden.
De door mij gevonden waarden voor p en \/0 behooren bij gra
naten maar aangezien de granaatkartetsen in vorm en gewicht
nagenoeg met de granaten overeenkomen, zoo zal de P gelijk zijn en
de \/0 iets verschillen; doch de spreidingen zullen dezelfde zijn.
De granaatkartetsen worden slechts gebruikt tot 2300 M. Op
kleinere afstanden, bijv. 800 M., zal een verschil in P meer invloed
op de dracht hebben dan op grootere afstanden, bijv. 2000 M. Daar
nu in de schootstafel de waarden afgerond zijn, zoo heb ik voor
deze beide tot voorbeeld gekozen afstanden den uitvaartshoek, zoo
mede den invalshoek, de eindsnelhoid en den vluchttijd berekend.
Hiervoor is gevonden
x 800 2000
Y 286,3
f 2° 55'42" 8° 8'28"
3° 7'29" 9° 24'50"
t 2,94 7,92
v 260 230. (1)
(1) Hierbij is gebruik gemaakt van de tabellen van Hojel, aangezien die voor de
berekening van-de schootstafel gediend hebben.
Yoor het geval iemand mijne berekeningen mocht •willen nagaan, zoo wordt hier mede-
gedeeld5 dat de tabellen van Hojel samengesteld zijn voor projectielen van het Krnppsche
model en daarom bij dezen vorm van projectielen slechts gebruikt mogen worden,
zoo b|j deze lading en bij deze drachten in de formules de factor 1000 respectievelijk
