67
waar velen hunner zeker weten den dood te zullen vinden; dat verschijnsel
wijst op het bestaan van die geheime roerselen in het menschelijk be
wustzijn, welke op het oorlogsbedrijf den stempel drukken van het ver
hevene en waardoor de meening ook volkomen wordt gerechtvaardigd
dat: oorlogvoeren is eene quaestie van karakter
Aan de vorming nu van het karakter werd in ons leger tot nu
toe weinig zorg besteed, aan de bestudeering der karakters bijgevolg
evenmin. En slechts hij die zijne ondergeschikten goed kent, zal
hen tot groote dingen weten aan te sporen.
De chef, die de karakters zijner ondergeschikten kent, weet zich
ook bij hen bemind te maken.
Men leze slechts wat Lord Wolseley dienaangaande zegt in zijn
„Field pocket-book for the auxiliary forces":
„We are too prone to fall down before the great Duke, and think that
everything he did was right, and that his method with soldiers was the best.
Without wishing for a moment to depreciate either the General or his
services, let any one read the history of his wars, en what he accomplis
hed, and then picture to himself what the Duke might have done if his
soldiers had had for him the feelings that the French had for their Emperor.
Napoleon was above all a student of character and of the passions and
feelings that influence men's conduct. By means of spirit-stirring procla
mations, by appeals to their love of glory and all those points upon
which he knew Frenchmen to be susceptible, he was able to extract
from his soldiers everything that they were capable of."
En eenige regels verder:
„„The greatest talent of a General"" says Plutarch, „„is to secure obe
dience through the affection he inspires."" ,,I„ fact, if you want to
win battles, make yourself loved by those who serve under you."
Kolom 6 37). In de invulling dezer kolom en die der vroegere
kolommen 9 en 10, uit wier samenvoeging zij is ontstaan, bestaat
eenig verschil. En wel:
1 dat thans aangeteekend moet worden in welke militaire kun
digheden, waarvan de kennis voor hem onontbeerlijk is te achten
beoordeelde te kort schiet
2°, dat thans steeds melding moet worden gemaakt van eene