91
Om tot dit doel to geraken zijn verschillende middelen beschikbaar,
middelen die binnen elks bereik liggen en kunnen aangewend wor
den, zoDder ook maar het minste letsel aan de krijgstucht toe te
brengen.
Ze aan te geven, ziedaar een volkomen overbodige zaak, ieder of
ficier weet wel, hoe hij met handhaving van de strengste discipline
toch door kleinigheden de harten zijner ondergeschikten kan winnen.
Elk officier van het Indisch leger en vooral elk deugdelijk met
den troep vertrouwd officier zal de moraal wel kunnen trekken uit
de voorgaande, aan het Revue-artikel ontleende regelen. Gelukkig,
driewerf gelukkig zijn wij in Indië tot dusverre gespaard voor sociale
verschijnselen, zooals zich ten huidigen dage in bijna elk land van
Europa in hoogst bedenkelijke mate voordoen, ook lossen onze sol
daten na beëindiging van hun diensttijd zich voor het gros niet in
de koloniale burgermaatschappij op, maar keeren zij, als zij althans
als militair in deze gewesten den dood niet vinden, voor verreweg het
grootste gedeelte naar hun Heimath terug.
Onze officieren behoeven zich dus niet te beschouwen als belast
te zijn met het in de toekomst voorkomen van geweldige maatschap
pelijke beroeringen, doch vinden in hetgeen gezegd wordt omtrent
de wenschelijkheid van een onwankelbare genegenheid tusschen meer
deren en minderen zeer behartigenswaardige wenken.
Nog moeielijker dan misschien in eenig ander leger ter wereld,
zal het Indischen officieren bij een veldbataljon vallen, om grondig
bekend te geraken met alles, wat de door hen aangevoerde soldaten
betreft; terwijl toch in Europa de lichtingen voorbijtrekken, maar
het officierskorps blijft, is hier in de kolonie een fluctuatie van su
perieuren en inferieuren in veelal tegenovergestelde richting waar
te nemen, zoodat de aanraking tusschen een officier en zijne solda
ten nog korter dan ergens elders duurt.
Maar toch geloof ik, dat met veel goeden wil en voorzien van de
noodige belangstelling voor zijne minderen, de kennismaking wel
mogelijk is en deze, eenmaal bestaande, te velde de beste vruchten
zal afwerpen.