12
de nadeelige gevolgen van gebrek aan voorbereiding en onvoldoende
regelingen ondervinden; van de ongeveer 240 troepenolïicieren, wel
ke in November 1873 naar A tjeh gingen, zijn er thans niet meer dan
een 40ral nog in het leger en de ondervinding toen en later opgedaan,
ligt voor een gedeelte begraven in de archieven en wel in zoodani-
gon vorm dat die voor het tegenwoordig geslacht bijna niet te raad
plegen is.
Wat eene behoorlijke voorbereiding en regeling van het troepen
vervoer over zee in buitengewone omstandigheden beteekent, kan
men eenigszins nagaan, wanneer men overweegt wat omtrent een en
ander blijkens het voren medegedeelde al zoo in Engeland is en
wordt bepaald en gedaan.
Bij ons ligt dat terrein, zeer ten nadeele van de goede zaak, nog
zoo goed als braak.
Wel is men in zooverre beter dan vroeger voorbereid, dat thans
een artikel in het contract (23) is opgenomen, hetwelk aan de
Regeering het recht geeft om ten allen tijde op vooraf overeen
gekomen en goed omschreven voorwaarden een of meer stoomschepen
van de vennootschap in huur te nemen, zoodat men niet meer als
vroeger afhankelijk is van soms overdreven eischen die eigenaars
van schepen op een gegeven oogenblik goedvinden te stellen, waar
door soms buitensporige huurprijzen betaald zijn geworden, maar daar
mede houdt de voorbereiding bijna geheel op en men zal moeten toe
geven, dat hiermede toch slechts een gedeelte is verricht van het
geen noodig is.
Eene kleine uitzondering zou men geneigd zijn op dit punt te
maken ten opzichte van de artillerie, daar in de Batterijschool, IIe ge
deelte vau het voor dat wapen geldende exercitie-reglement een les
voorkomt, behandelende het vervoer met stoom-of zeilschepen, waarin
voorschriften worden gegeven betreffende het in- en ontschepen van
paarden en voertuigen, alsmede betreffende de inrichting van stallen
en de verzorging aan boord dier schepen veel meer dan een eer
volle vermelding wegens zijn hoogen leeftijd verdient dit voorschrift
echter niet; het moge dertig jaar geleden goed en overeenkomstig
den bestaanden toestand zijn geweest, thans is dit slechts in geringe
mate het gevalzelfs bij den laatsten herdruk van gezegd reglement
