271
zaglijke vaart, dat het oorspronkelijk praatje eindelijk op een tot een
lawine aangewassen sneeuwbal was gaan gelijken en overal schrik en
ontsteltenis verspreidde.
Het is moeielijk te zeggen, welk een gevoel van verademing en ten
laatste van volkomen gerustheid zich van de gemoederen meester maakte,
toen allengskens de zekerheid ontstond, dat men zich voor niets had
bevreesd gemaakt, ieder haalde adem, behalve zij, die de verschillende
romantische verhalen zoo fraai opgetuigd hadden en het gewrocht hun
ner schepping achtereenvolgens tot op den bodem afgebroken zagen.
Met weerzin zagen zij die verwoesting aan; krampachtig hielden
zij haar tegen, tot het laatste oogenblik de verwachting koesterende,
dat de feiten het broos opgetrokken gebouw hunner verbeelding
zouden komen schragen. Doch gelukkig werd die verwachting niet
vervuld, het eenige wat hun op het laatst restte, was om op de
puinhoopen te gaan zitten treuren.
Met voordacht ben ik in bovenstaande regelen wat uitvoerig ge
worden, om aan te toonen, dat, hoe smakelijk de verhalen (ik gaf
er slechts één uit vele) bij een gelegenheid als deze worden op-
gedischt, men toch verstandig doet, ze in afwachting van officieele
bevestiging onder het meeste voorbehoud aan te nemen en zich voor
al niet te spoedig ongerust te maken. Indertijd gold bij het Leger
bestuur de wijze regel, dat, als van het oorlogsterrein omtrent een
officier een Jobstijding werd ontvaDgen, men deze niet publiceerde,
alvorens de verwanten daarmede in kennis gesteld te hebben. Ik
weet niet of ook thans nog deze weg bewandeld wordt, maar al ge
schiedt dit, dan nog wordt de goede bedoeling verijdeld door de
particuliere berichten, die een woeste jacht houden om de courant
het eerst te bereiken.
Ik herhaal wat ik aan het hoofd van dezen zigzag zeide: men
heeft te Batavia in de afgeloopen maand angstige dagen doorgebracht,
gelukkig dat zij gevolgd zijn door een even groote verademing.
Met den tegenwoordigen Gouverneur zou niet alleen een hoogst be
kwaam hoofdofficier, maar, erger nog, een stelsel gevallen zijD. De
slag zou dus dubbel hard geweest zijn.
Augustus 1891.
