412
Daarbij werd nog opgemerkt, dat eene betaling van f 24 per dag
voor gehuurde wagens zeer laag was gesteld, daar in den laatsten
tijd herhaaldelijk daarvoor een bedrag van f 72 besteed was moe
ten worden.
Overeenkomstig het gedane voorstel benoemde de opperbevel
hebber eene commissie, om te dienen van advies betreffende de wijze
van aanschaffing van transportmiddelen en de samenstelling van den
treindeze commissie hield den 5en 6en en 7en September zitting
te Pietermaritzburg en diende daarop het volgende advies in:
Yoor het aanschaffen van transportmiddelen kunnen drie wegen wor
den ingeslagen
1°. het uitvaardigen eener wet, die bepaald daartoe aangewezen
officieren machtigt transportmiddelen in beslag te nemen, wanneer dit
noodig is
2°. het huren van wagens en ossen tegen een vast te stellen bedrag
per dag of per af te leggen afstand;
3°. het aankoopen van wagens, ossen enz.
Het beslag leggen op transportmiddelen kan op het oogenblik niet
langs wettigen weg geschiedenslechts het afkondigen van den staat
van oorlog zou daartoe gelegenheid geven, maar zelfs dan zouden de
belanghebbenden zich daaraan kunnen onttrekken, door hunne wagens
en ossen weg te voeren uit de streek, die in staat van oorlog is ver
klaard. Daar evenwel zeer waarschijnlijk niet genoeg transportmid
delen, zoowel door aankoop als door inhuur, zullen kunnen verkregen
worden, komt het de commissie wenschelijk voor, in Natal en de Trans
vaal eene wet in het leven te roepen, welke het hoofd van plaatselijk
bestuur toelaat, transportmiddelen ten behoeve van marcheerende troepen
te requireeren, echter slechts in zoover, dat de kolonisten daardoor geen
schade zullen mogen lijden.
Daar zulk een wet echter moeielijkheden zou kunnen teweeg brengen,
met het oog op de diensten van geleiders en drijvers en daaruit zeker
eene moreele, zoo niet wettige, verplichting zou voortvloeien om schade
loosstelling voor verliezen aan vee en materieel uit te keeren, zoolang
een en ander in gebruik is, zou van de verleende bevoegdheid alleen
gebruik mogen worden gemaakt, ingeval van geheel onvoorziene omstandig
heden en niet tot het bijeenbrengen van transportmiddelen, op de behoefte
waarvan men bijtijds heeft kunnen rekenen.
De commissie is al verder van oordeel dat, zoodra tot de voorgenomen