438
in het gevecht en in den velddienst, waarbij het van veel belang is, hot
behandelde door voorbeelden uit de krijgsgeschiedenis toe te lichten.
Werd bepaaldelijk geëischt, dat deze in degelijkheid niets tewen-
schen overlatende voorschriften werden opgevolgd, waarlijk, dan zou
de tijd, aan de theorieën gewijd, beter mogen besteed heeten, dan hij
thans mag genoemd worden.
Doch er is nog een ander euvel te bestrijden.
Wie toch heeft niet honderde malen kunnen waarnemen, dat bij
den aanvang van de theorie, de sergeant-of korporaal-onderwijzer zijn
kuddeke in een wijden kring om zich verzamelt, majestueus in het
midden plaats neemt, op de plaats laat rusten en dan zijn taak be
gint met N°. 1 uit den dommel te wekken door den uitroep Kooi!
Kalau kooi skléwakenz? om als N°. 1 niet weet te antwoor
den, het rijtje af te gaan totdat hij misschien bij Kooi N°. 10 de ge
vraagde inlichtingen verkrijgt en dan N°. 11 een nieuwe vraagstelt.
Waarlijk, we overdrijven niet als wij zeggen, dat het theorie houden
in den regel zoo wordt opgevat en dat slechts streng toezicht van
de zijde der officieren bij machte is om het door ons aangege
ven kwaad uit te roeien. Men zegt wel eens, dat er geen meer
behoudend lichaam is dan een leger, doch, hoewel wij" de juistheid
van deze stelling niet kunnen beoordeelen, gelooven we toch dat op
het door ons in dit opstel betreden gebied een conservatisme heerscht,
dat onze voorgangers van het begin dezer eeuw, zoo ze het konden
waarnemen, van genoegdoening zou doen blozen.
Onder de middelen, die kunnen strekken om, met betrekking tot
het nut der theorieën, een beteren toestand in het leven te roepen,
kan het volgende aanbevolen worden
De klassen worden, voor zooverre het bij den dienst presente aan
tal geschikte onderofficieren en korporaals dat toelaat, zoo klein mo
gelijk gemaakt en tevens bepaald, dat de theorie slechts uur zal
duren. 1)
Van die dertig minuten begint de onderwijzer er twintig met de
menschen te praten over het te behandelen onderwerp, dat zoo moet
1) Het voorschrift tot het houden van oefeningen laat daartoe volkomen vrijheid.
Er staat nl. dat het theoretisch onderricht nimmer langer dan uur zal duren, een
kortere wijl is volstrekt niet uitgesloten.
