546
Een minder aangenamen indruk (c) hebben op ons gemaakt de
woorden van regel 7 tot 11 v. o. op blz. 238. Als S. van de
circulaire van den Advocaat-Fiscaal voor de Land- en Zeemacht zegt, dat
daarin alleen wordt uitgedrukt het persoonlijk gevoelen van den steller,
dan klinkt dit in onze ooren als een bewijs van weinig deferentie, maar
als S. daarop laat volgen, dat die circulaire voor officieren-commissarissen
volstrekt niet bindend is, dan wordt wederom uit het oog verloren, dat
het de Commandant van het Leger is, die de interpretatie bij Algemeene
Order aan het Leger bekend maakte. En dan zou het uit een
militair oogpunt zeer aanmatigend zijn, indien een luitenant-commissaris
tegen de van hooger hand gegeven order in, voorstelde de beslissing van
den commandeerenden officier te vernietigen, omdat hij nu vond, dat
de wet hem die bevoegdheid gaf. (11)
Een dergelijke opmerking geldt de toelichtingen op blz. 261 betref
fende het beginsel, dat het administratief gezag van alle inmenging in
zaken van justitie uitgesloten blijft.
Wei degelijk zouden o. i. officieren-commissarissen en krijgsraden
zich kunnen beroepen op bevelen, door den Commandant van het Leger
(de uitdrukking van „geheel onbevoegde autoriteiten" is wel wat
sterk) als hoogste administratief gezag gegeven. De Algemeene Orders
zijn bindend. Bovendien vergete men niet, dat zij vaak tot stand komen
na overleg met en zeer dikwijls op instigatie van het Hoog Militair
Gerechtshof of van den Advocaat-Fiscaal.
Men moet rechterlijk ambtenaar zijn om dit weinig te tellen.
Dat men het aan den anderen kant ook zoo nauw niet neemt met
de stellige voorschriften der wet, bewijst o. a. de practijk ten aan
zien van art, 129 R. L. Zuiver ten gevalle der utiliteit wijkt men
hier van af, en gelukkig. Ook S. noemt deze afwijking „wel eens
raadzaam". (Men leze de beschouwingen in 3 op blz. 338). (12)
En zou het dan, waar verschil van opvatting mogelijk is, en het
voor het oogenblik uitgemaakt is, dat deze of gene opvatting zal
worden gevolgd, niet beter zijn, dat men eigen opvatting maar prijs
gaf? (13)
(c) Wederom tengevolge van het verschil in standpunt.