204
Deze cijfers maken mede een bijzonder gunstige» ndruk, daar zelfs,
aannemende dat de Inlandsche soldaat een deel zijner voeding moet
afstaan aan vrouw of kind, niettemin het dierlijk eiwit in zijn voeding
met een groot pereent vertegenwoordigd is en wij deden zulks reeds
opmerken een groot percentage aan dierlijk eiwit een ration des te
krachtiger maakt, omdat dit eiwit beter Verteerbaar is dan dat van
plantaardigen oorsprong.
Wanneer wij dan ook bij het uitspreken van een oordeel over de
menu's der Inlandsche soldaten denzelfden maatstaf mogen aanleggen,
als bij die der Europeesche militairen, kan onze conclusie niet anders
zijn dan deze:
kan het ration krachtig genoemd worden, de van dag tot dag
toegediende voeding vertoont in hare voedingswaarden niet al te
groote schommelingen, terwijl de verhouding der N. houdende tot
de N. vrije voedingsstoffen gemiddeld 1: 4.5 zeer gunstig en
door zijn groot gehalte aan dierlijk eiwit licht verteerbaar is te noemen.
Aangaande het vraagstuk der „genotmiddelen" en het aanbrengen
van de noodige „afwisseling" kunnen wij, na hetgeen wij daaromtrent
bjj het ration voor Europeanen deden opmerken, kort zijn.
Bij de beoordeeling dezer vraagstukken, moet men rekening houden
met de bekende soberheid van den Inlander, vooral van den minderen
man en met de omstandigheid, dat zijne eischen op het gebied van
voeding niet zoo groot zijn, als bij den westerling.
„Heeft de Javaan geen rijst gegeten, dan gevoelt hij zich hongerig en
„is 't hem, alsof hij nog eten moest, waar hij zich naar onze meening,
„reeds rijkelijk aan andere spijzen te goed deed. Rijst is en blijft de
„geliefde hoofdschotel en wat daarneven genuttigd wordt is toespijs. Do
„Javanen beschouwen haar als de vrucht van Dewi Sri, de Javaanscho
„Ceres".
Aldus de oud Hoofd-Inspecteur der cultures K. W. van Gorkom,
in zijn werk: De Oost-Inclisclie cultures.
De inlander verlangt dus bij elk maal zijn rijst en de noodige
afwisseling door het bijvoegen van verschillende toespijzen.
Bij een goed en oordeelkundig menagebeheer kan aan dit verlangen
geheel voldaan worden en voegen wij hier nu nog aan toe, dat het