228
het richten; het voortdurend schieten maakt menig schutter zenuw
achtig, kortom het aantal fouten is talrijk en het gevolg er van is,
dat vooral de dieptespreiding aanzienlijk toeneemt.
Fouten in de breedte zijn veel geringer. Wel worden niet alle
geweren op het aangewezen punt van het doel gericht, maar toch
meestal op het doel.
(Bij eene gevechtsoefening op een doel in gesloten orde met tusschen-
ruimten zag ik echter van eene afdeeling Inlandsche soldaten ver
scheidene schutters op een nevendoel vuren.)
Uit talrijke schietproeven bij verschillende legers is afgeleid, dat
de spreiding van den bundel van zéér goed geoefende schutters on
geveer 21 2 maal en van middelmatige schutters ongeveer 5 maal
zoo groot is als de normale spreiding van het enkele geweer.
Wordt nu een bundel schoten in een horizontaal vlak opgevangen (1),
of wel, vangt men de schoten in verticale schijven op en herleidt
men de verkregen beelden tot één horizontaal beeld, dan merkt men
oin het middelste trefpunt van den bundel een sterk getroffen ge
deelte op, waar de trefpunten dichter bij elkander vallendit ge
deelte wordt de kern genoemd. Het gedeelte van den bundel vóór,
achter en zijwaarts van de kern, waar de treffers wel meer verspreid,
maar toch nog regelmatig liggen, wordt de enveloppe genoemdhet
overig gedeelte vóór en achter de enveloppe, dat zéér dun met tref
punten bezaaid is, noemt men sleep of staart.
Tot juistere bepaling is men overeengekomen om in de kern 50
en in de kern met enveloppe te zamen 90°/o treffers te teilen.
Hoewel de afmetingen van kern en bundel afhangen van de geoefend
heid der schutters, is het toch moeilijk vooi de afmetingen van de kern en
enveloppe bepaalde grenzen te stellen. Gewoonlijk stelde men de
breedte der kern in meters gelijk aan éénmaal het aantal hectometers van
den afstand, en telde dan in die breedte vóór en achter het middelste
trefpunt 25 °/0 treffers. Zoo doende verkreeg men bij het schieten
van een bundel op 700 H. voor de diepte der kern met zéér goede
schutters 75 M. en met middelmatige schutters 145 H. De breedte
van de enveloppe werd gewoonlijk gelijkgesteld aan die van den
(1) Te 'sHage worden de treffers op het natte zeestrand opgevangen.
