307 -
beweging of verwarring, die bij den vijand worden opgemerkt, het
middel om te beoordeelen, in hoever de bundel juist is gevallen.
Hij echter, die het vuur commandeert, kan door de aandacht, welke
hij aan den vurenden troep moet wijden en ook door den kruitdamp
moeilijk te gelijkertijd de waarneming verrichten.
Is de afstand bekend, dan is waarneming noodig om zekerheid
te hebben, dat geen atmosferische invloeden storend werken en dat
de schutters het vizier naar behooren gebruiken.
De waarneming is dus steeds van veel belang; daarom moet zij
slechts aan zeer geschikte personen worden opgedragen. "Waar de
compagniescommandant zelf de leiding van het vuur op zich neemt,
belast hij er een luitenant mede. Yoor afdeelingen, door luitenants
gecommandeerd, komt ons de hiervoren vermelde Duitsche bepaling
voortreffelijk voor, n.l.: dat elk pelotonscommandant een tweetal
schatters bij zich houdt. Ook het Russisch schietvoorschrift bevat
eene dergelijke aanbeveling.
De waarnemer plaatst zich ter zijde van den vurenden troep, boven
den wind; hij moet door afgesproken teekens te kennen geven of de
kogels van een salvo te ver, te kort, te veel rechts of te veel links,
dan wel op de goede plaats gevallen zijn.
Zonder veldkijker is die waarneming doorgaans niet behoorlijk te
verrichten.
Het terrein is dikwerf niet gunstig voor de waarneming dei-
aanslagen op den grond. Is dit wel het geval, dan moet de waarnemer
uit het opslaan van zand en stof vóór het doel geenszins besluiten,
dat de bundel te kort gevallen is, want treft de middelste baan van
den bundel juist in den voet van het doel, dan zal de helft van alle
schoten vóór het doel aanslaan. Er moet dus gelet worden op het
aantal aanslagen. Neemt men op een voor de aanslagen gunstig
terrein geen opslaan van stof waar, dan is dit een zeker bewijs, dat
het vuur te ver gaat Op golvend terrein kan de aanwezigheid van
terreinplooien de waarneming der aanslagen zeer bemoeilijken. Als
de bundel in eene laagte vóór het doel neerslaat, veroorzaakt hij
niet altijd eene stofwolk, die hoog genoeg is om bij den vurenden
troep te worden gezien, zoodat men in den waan verkeeren kan, dat
het vuur te ver gaat, terwijl het werkelijk te kort is.
