483
Wij zullen nu, tot eene geregelde behandeling van het onderwerp,
de werkzaamheden der triangulatie in vier deelen splitsen, en deze
achtereenvolgens bespreken.
Deze deelen zijn
a. het zoeken van een basisterrein en het meten van een basis;
b. het verkennen van het terrein voor de driehoeksmeting aange
wezen, het aanwijzen van de plaats der hoekpunten van de driehoeken
en de pilaarbouw;
c. het meten van de hoeken gevormd in de sub. b genoemde
punten, en
cl. de vereffening der fouten en de berekening der driehoeken.
sub. cc. Hierboven hebben wij al gezien, dat men minstens één
rechtstreeks gemeten lijn noodig heeft om de plaats der hoekpunten
van de driehoeken te kunnen berekenen, en dat die lijn basis wordt
genoemd.
Men begint een terrein te zoeken zoo vlak mogeljjk en zoodanig,
dat men daarop eene lijn, waarvan de lengte door de omstandigheden
bepaald wordt, kan metenhet terrein wordt zoo vlak mogelijk
gekozen, om de meting te vergemakkelijken, en dus meer kans op
eene juiste lengtebepaling te hebben.
Ten behoeve van de triangulatie op Sumatra is een basis van nage
noeg 5000 M. gemeten op eene sawah vlakte in de onmiddellijke nabij
heid van Padang.
De meting van een basis kan met behulp van verschillende instru
menten geschieden. Zoo zijn de drie op Java bepaalde bases met
een voor dergelijke metingen speciaal vervaardigd zeer samengesteld
toestel van Eepsolcl gemeten. De metingen met dit toestel waren
zeer omslachtig, maar de grootste nauwkeurigheid werd vereischt,
omdat men de driehoeksmeting op Java tevens wenschte te benutten
tot het meten van lengte- en breedtegraden.
Maar op Sumatra, waar de driehoeksmeting uitsluitend ten behoeve
van de topographisehe opname geschiedt, heeft men bij de meting
van de basis volstaan met het gebruik van een stalen meetveer.
Zulk een meetveer is een platte stalen band, lang 20 M., welke
als een horlogeveer te zamen gerold kan worden, en ontrold, zich
geheel voegt naar den bodem, waarop zij rust. Bij het gebruik van