450
beenderen en vinden hierin een hulpmiddel om uit de eerste ongeveer
het juiste bedrag der rauwe beenderen te berekenen, want alleen
deze komen in aanmerking.
Wij zien uit de proef tevens, welk een uitmuntend voedsel in de
beenderen zit, want bijna alles, wat daaruit in de soep overging, is
voedsel (vet, lijmgevende stof.)
Ais bewijs hoe gemakkeljjk men bij dergelijke proeven fouten kan
maken deel ik mede, dat ik eerst een proef had genomen door 7,5
KG. beenderen, uit de verschillende deelen van het beest gekozen,
in een zak genaaid en zonder de mergpijpen vooraf te splijten, te
laten uitkoken; het gewichtsverlies was toen slechts 1,5 KG.; een
bewijs, dat deze methode niet deugt. (Bij de vroeger vermelde proeven
werden deze fouten verbeterd.)
Ter beantwoording der vraag: Wie bij de fourageering te veelwie te
weiniy vleesch ontving, moet de proef genomen worden met al het vleesch
voor het garnizoen bestemd, en niet met dat van een enkel troependeel.
Door de welwillendheid van korps- en compagniescommandanten,
van den administrateur van het hospitaal en van den officier van piket
was ik in de gelegenheid de fourageering bij te wonen en alle beenderen
na het soepkoken te ontvangen en zelf te wegen.
Deze proef werd gedaan eenmaal op een dag, dat heel rantsoen
vleesch werd gefourageerd en eenmaal op een spekdag.
Het laatste geschiedde, omdat mij de zeer juiste oomerking werd
gemaakt, dat juist op dien dag het garnizoen in de ongunstigste
verhouding verkeert ten opzichte van het hospitaal, waarvoor geen spek
wordt gefourageerd.
Ik geef in de volgende staten niet de sterkte in de menage op,
omdat dit tot de zaak weinig afdoet en omdat tengevolge der sehaft-
order, niet het juiste toekomende rantsoen werd gefourageerd.
Wel wordt opgegeven het gewicht van de gekookte beenderen,
omdat dit absolute cijfers zijn, welke ook dan nog hunne waarde
behouden, indien door geregeld en algemeen onderzoek een andere
gemiddelde verhouding van rauwe en uitgekookte beenderen mocht
worden gevonden, dan wat ik vond.
De vijfde kolom is verkregen doordat uit het totaal van kolom