484
veroorzaakt door de verhooging der weduweupensioenen, deels door
de snelle afsterving der deelhebbers in verband met het gezonde
leven van vrouwen en kinderen.
Doch deze ongunstige omstandigheden zouden met glans overwonnen
zijn, indien het beheer volgens de strikte regelen der comptabiliteit van
zoodanige fondsen had plaats gehad. Het zou door de hooge contri
butie den aanvankelijken achterstand hebben overwonnen en den
toestand van evenwicht bereikt. Bij verderen vooruitgang van het
fonds had men na nauwkeurige berekening en gezette overweging
tot verlaging der contributie kunnen besluiten, die thans aan de
deelhebbers ten goede zou komen, terwijl zij nu veroordeeld zijn
om tot het einde van hun leven het maximum der contributie
te betalen.
Het nauwlettend nagaan der acht kolommen waaruit staat IV
bestaat, stelt niet alleen deze uitspraak boven twijfel, maar leert nog
andere opmerkingswaardige verschijnselen in de geschiedenis van het
fonds kennen. Zoo zien wij in kolom 2 de aanwas van het kapitaal
zonder ooit voldoende te zijn tegenover de verplichting van het fonds,
neemt het toe tot het in 1877 dus na 35 jaren zijn maximum
bereikt. Daarna neemt het regelmatig af en dit zorgwekkend ver
schijnsel heeft eindelijk de oogen geopend, zoodat maatregelen werden
beraamd om hieraan te gemoet te komen. Doch toen was het reeds
te laat, zooals wij nader zullen zien. In 1862 ware het fonds nog
te redden geweest. Indien toen niet ter kwader ure de bovenvermelde
bepaling omtrent de verlaging der doorloopende contributie ware
ingevoerd, zou d,e achterstand, veroorzaakt door de subsidiën aan het
verhoogd pensioenfonds, alsnog in te halen geweest zijn doch met
deze verlaging werd het doodvonnis van het fonds beteekend en kon
van een financiëel evenwicht geen sprake meer zijn. Van dien tijd
af zien wij de schaal voortdurend naar de ongunstige zijde overhellen
tot de toestand onhoudbaar was. Blijkens de mij, zoowel in schrift
als in druk toegezonden stukken, heeft het noch van de zijde van
het bestuur van het fonds, noch van die van enkele belanghebbenden
aan waarschuwing ontbroken, doch hierop werd weinig acht geslagen,
tot de wanverhouding zoo groot werd, dat ingrijpende maatregelen
niet uit konden blijven.