508
De bezwaren, die men tegen de militaire bakkerijen in Nederland
zou kunnen aanvoeren, behoeven niet voor Indië te gelden, op voor
waarde eener organisatie van den dienst, overeenkomende met de
reden van haar bestaan.
Daarentegen zijn voor Indië nadeelen aan het tegenwoordige stelsel
verbonden, waarvan het voornaamste is, dat het zondigt tegen de
gezondheidsleer.
Voor de voeding van den soldaat is bovendien broodvoeding in
vredes- en oorlogstijd voorgeschreven, maar dit voorschrift is niet uit
voerbaar met het bestaande stelsel.
De eenige wijze om dit kwaad te verhelpen ligt in het opleggen
van grooter voorraden, welker verwerking alleen op rationeele wijze
te verkrijgen is door oprichting van militaire bakkerijen.
Te eerder zal men daartoe moeten overgaan, aangezien de onder
vinding en de wetenschap beide steun geven aan het voorschrift,
dat de Europeesche militair in Indië onder alle omstandigheden
broodvoeding dient te ontvangen.
Het bewijs, dat het legerbestuur het vraagstuk der voeding ook
uit dit oogpunt heeft onder handen genomen, vinden wij daarin, dat
reeds in 1873 blijkens de algemeene voorwaarden, voorkomende in
de Algemeene Order N°. 76 art. 8, (p. 119 der officiëele uitgave) aan
de mogelijkheid gedacht werd, dat militaire „stoombakkerijen" eerlang
de broodleveranciers zouden kunnen vervangen. Dat dit plan niet
tot uitvoering kwam, is wellicht toe te schrijven aan bezwaren, die
oprichting dezer bakkerijen toen belet hebben. Yele omstandigheden
in verband staande met het bakken echter zijn sedert veranderd.
Om iets te noemen, door de afschaffing der uitvoerrechten op alle
producten van Engelsch-Indië in 1873, is de tarweuitvoer uit dat
land sedert dat jaar van 19,700 Eng. tonnen gestegen tot bijna
677,000 tonnen in 1887, na een jaar te voren de hoeveelheid van
ruim 1,113,000 tonnen te hebben bereikt.(1)
Welke die bezwaren overigens waren, is ons onbekend, maar zeker
komt het ons voor, dat zij al zeer zwaar moeten wegen, willen zij
(1) The MillerTechnical Issue XY, p. 156 (1889). India as a Wheat producing
and W. exporting country II,
