684
de prijs van de grondstof vermindering van voortbrengingsko3ten
voor het brood toeliet. Hierin nu is bij in gebreke gebleven, en het
tegendeel zou hem niet licht gevallen zijn, waar er in 1887 en 1888
militair brood op Java geleverd werd tegen f 0,32® a f 0,425 het
KG. (1), en het meel door den fiscus in die jaren berekend werd
tegen f 0.30 het KG. op de havenplaats, en dus natuurlijk zon
der verhooging voor invoerrechten (2).
Blijkt uit het voorgaande, dat onderzoek noodig is naar de financieele
gevolgen, die uit invoering van militaire bakkerijen zouden voort
vloeien, niet minder bevat het een vingerwijzing, dat het meel, zooals
het thans in Indië verkrijgbaar is, niet in aanmerking kan komen als
grondstof voor het in eigen beheer te bakken brood, willen de productie
kosten zelfs maar eenigszins gaan beneden de bedragen, die er thans
voor besteed worden.
I
Voor de financieele lasten in dit geval uit eigen beheer voort
vloeiende, kan onderscheid gemaakt worden tusschen die, welke
le. drukken op de grondstof voor aanschaffing en voor transport
naar Indië;
2e. vallen op het vervoer van het meel in onze bezittingen
3e. voortvloeien uit de voortbrenging van het brood uit de grondstof,
en het vervoer van het brood uit de bakkerijen naar de garnizoenen.
Voor de berekening van eerstgenoemde kosten is de omstandigheid
van het grootste gewicht, en hier is meermalen op gewezen, dat onze
koloniën, om zoo te zeggen, gelegen zijn tusschen twee der groote
graanlanden van de wereld, tusschen Australië en Voor-Indië, en dat
beide landen dit product uitvoeren tot op de Europeesche markt, hiertoe
in staat gesteld door zijn lage prijzen of door zijn goede kwaliteit, dan
wel door beide. In plaats van duurder dan in andere landen, zooals
(I) Gout. Best. dd. 29 Dec. 1885, No. 3, Alg. Ord. 1886, No. 1.
(2j Meelaanvoer in Ned. Ind. in 1S87 6.159.000 KG., in 18S8 5.428.0C0. KG.
"Waarde van id. resp. 1.848.830 en 1.628.332.
Kol. Versl. 1889, Bijl. I.I.I., II en IV;
1890 Bijl. GGG, II en IV.