689
Die ongunstige omstandigheden behoeven echter o. i. niet voort te
duren.
In onze consulaire verslagen van de Straits Settlements worden
verscheidene handelsartikelen genoemd, die, hetzij in groote hoeveel
heden, hetzij bijna uitsluitend, uit onze koloniën afkomstig, over
Singapore en Penang, Engelsch Indië bereiken en omgekeerd. Wij
zullen onze lezers hierbij niet met meer cijfers vermoeien, dan noodig
is, doch mogen niet nalaten te vermelden, dat blijkens de aangehaalde
bescheiden in 1889 van een invoer te Penang van bijna 11 millioen
dollars aan artikelen, waarvan voor 23/4 millioen afkomstig was uit
Br. Indië, in dat jaar naar N. Indië werd uitgevoerd voor 21/2 millioen
dollars. Omgekeerd werd van een invoer van andere handelszaken
ter waarde van ruim 3 millioen dollars, waarvan voor 21 2 millioen
afkomstig uit N. Indië, in dat jaar naar Br. Indië verscheept voor bijna
één millioen dollars.
De verslagen van den consul te Singapore zijn in dit opzicht niet
zoo volledig, als die van zijnen ambtgenoot te Penang; men kan
ook uit deze nochtans een dergelijke conclusie trekken (1).
Deze getallen waarborgen, dunkt ons, de mogelijkheid eener geregel
de stoomvaartverbinding tusschen Britsch- en Nederlandsch-Indië, wan
neer die slechts met steun van het Gouvernement tot stand kon komen.
Yan het particulier initiatief schijnt in deze niet veel te wachten te
zijn. Wij zijn de laatsten om hieruit een vaste reden te putten tot staats-
tusschenkomst, doch beschouwen het als plicht dit te doen als er
groote waarschijnlijkheid bestaat voor de levensvatbaarheid van een
dus gepousseerde onderneming. In dit bijzonder geval bovendien zou
den de lage inkoopsprijzen der grondstof voor de militaire bakkerijen
in staat stellen den handel steun te verleenen zonder opoffering.
Men zou in deze zaak zelfs verder kunnen gaan en beweren, dat
Vergelijk Consulen andere Verslagen" 1889 No. 64 en 170, 1890 No. 136 en
166. Blijkens die van Singapore werd daar in 1889 op een invoer van 8.838000
dollars aan artikelen, gedeeltelijk afkomstig uit Br. Indië, voor een bedrag van
4 391000 dollars uitgevoerd naar N. Indie, en komt Br. Indië vóór onder de landen
van bestemming van artikelen, waarvan N. Indië in dat jaar voor 4.085000 dol'ars
leverde aan den totalen invoer dier artikelen te Singapore 14.801000 dollars.
Die artikelen van invoer in de Straits zijn v. n. 1. koffie, peper, rijst en betelnoten,
die van uitvoer in hoofdzaak: opium, rijst, goenizakken, klapperolie en manufacturen.
