690
een poging om de tusschenhand van de Straits op zijde te zetten, en
zoodoende Raffles vérziende plannen met de oprichting van Singapore
te verijdelen, als voordeel voor den handel wel eenige opoffering kan
waardig geacht worden.
II
Wanneer wij ons nu ter beoordeeling, of de kosten van de grond
stof te Batavia niet te hoog zouden loopen, zetten aan een becijfe
ring der onkosten, die op de aanschaffing er van kunnen vallen, dan
dienen wij in bijzonderheden af te dalen, die evenwel niet kunnen
beletten, dat alles slechts bij een ruwe schatting blijft.
Onze beschouwingen overtuigden ons van de noodzakelijkheid van
oorlogsvoorraden. Vooraf dient bepaald te worden in welken vorm
die voorraden zullen worden opgelegdwij hebben de keuze tusschen
tarwe en meel.
Het meel voor wittebrood is tot minstens 80% uitgehuild.
Bovendien zijn de Britsch-Indische granen bezwaard met gemiddeld
5 jQ natuurlijk of opzettelijk bijgemengd vuil. Aanschaffing van
meel in plaats van tarwe, zal dus en meer aan transportkos
ten kunnen besparen. Daartegenover staat, dat men de zemelen zal
missen, die thans tot een vrij hoog bedrag als veevoeder in Iudië
worden ingevoerd. Deze hebben echter slechts V4 of van de
waarde van graan aan de Europeesche markt, en kunnen dus de
zelfde transportkosten moeilijker dragen dan tarwe.
Alleen op geldelijke uitkomsten lettende, is aanschaffing van meel
te verkiezen boven die van graan, zoodra de transportkosten zoo
hoog zijn, dat met die besparing van 25°/0 de maalkosten met aan
kleve van dien kunnen worden voldaan.
Het geval is evenwel niet zoo eenvoudig, als het zich laat aanzien.
Meel toch bederft eerder dan tarwe. Het wordt dus de vraag, of
meel in Indië lang genoeg goed blijft, om de militaire voorraden daaruit
te doen bestaan, en hiertoe moet vooreerst bepaald worden, voor
hoelang men rekent voorraad noodig te hebben, en ten tweede dient
men door proeven of information bij mannen van de practijk er achter
te komen, hoe lang meel in de verschillende deelen van ons Indië
zich conserveert.
