- 691
Wat het eerste betreft, dit is moeilijk a priori vast te stellen; 't
hangt natuurlijk af van de overige militaire hulpbronnen en van be
staande of te vormen verdedigingsplannen.
Bij zijn ontwerp-verdedigiDgsstelsel van Java nam generaal Yan
der Wijck aan, dat men dit eiland gedurende 5 jaren zou moeten
kunnen houdengeneraal Kroesen rekende op drie jaren. De om
standigheden en de wijze van oorlogvoeren zijn echter sinds dien tijd
aanmerkelijk veranderd. Het komt ons dan ook voor, dat wanneer
Indië, en in het bijzonder Java, jn een oorlog van ons land met eene
Europeesche mogendheid voor anderhalfjaar voorzien is van die artikelen,
welke ingevoerd moeten worden, het voldoende geapproviandeerd
kan heeten.
Wij spraken van een nader onderzoek naar de duurzaamheid van
het meel voor de onderscheidene deelen van den Archipel. Natuurlijk
zal deze verschillen naar de climatologische eigenschappen der streken.
Waarschijnlijk zal het zich in de warme vochtige Indische atmosfeer,
die alle parasitische ontwikkeling bevordert, wel niet zoolang kunnen
bewaren als in Europa, hoezeer dit ook voor een zeer groot deel
afhankelijk zal zijn van de wijze, waarop men het oplegt. Maar
zelfs al nemen wij, als maximum aan, den tijd, dien men rekent, dat
meel in Europa goed kan blijven, d. i. een half jaar, dan zal toch nog
een aanzienlijk deel van den voorraad uit tarwe moeten bestaan, die
in Indië vermalen wordt. Tarwe is dus de voor Indië aan te schaffen
grondstof, en hiermede zullen wij bij het ramen der transportkosten
tusschen Voor-Indië en onze bezittingen hebben rekening te
houden.
Denkelijk zouden die kosten gespecificeerd moeten worden in:
die van laden,
scheepsvracht,
die vau lossen en
kleine onkosten, waaronder commissieloon.
De zwaarste zullen hiervan ongetwijfeld zijn, die welke tweedens
werden genoemd.
Voor de afscheepplaats hebben wij de keuze tusschen Bombay en
