705
Maar de bewering, dat het bij eigen beheer, en het meel aankoo-
pende, zooals de aannemers thans, zonder grooter uitgaven het
broodration zou kunnen verdubbelen, zelfs al werd het rijstration
evenredig ingekrompen, is meenen wij gewaagd. Dit zou o. 1.
alleen mogelijk zijn, wanneer tarwe werd aangekocht, en aan de
oprichting van militaire bakkerijen, die van eeuen militairen molen
werd vastgeknoopt.
Wordt hiertoe overgegaan, dan eerst zal kunnen blijken, in hoeverre
er sprake kan zjjn van vermeerdering van het broodration zonder
hooger of met weinig hooger— uitgavenhet nut van dezen maatregel
wenschen wij voorloopig geheel buiten beschouwing te laten. Uit de
verkregen cijfers blijkt, dat er wel kans op bestaat bijaldien de
aangewezen weg wordt ingeslagen. Sommigen zullen beweren, dat
het op grond van onze hooggestelde cijfers zeer zeker mogelijk
zal zijn, en dat wij, misschien tegen onzen wil, juist met die
cijfers hebben aangetoond, wat de schrijver in den Ind. Tolk zonder
bewijs beweerde. En wij moeten erkennen, dat die cijfers hoog
genoemd mogen worden. Zijn zij te hoog, dan lijdt de berekening
aan een euvel, waaraan ramingen meestal niet lijden. In den
regel toch bewijst men te veel, wanneer men iets wil bewijzen,
et,0 de meeste ramingen blijven beneden de werkelijkheid. Onze
wensch was het slechts aan te toonen, dat er geene redenen zijn
om aan te nemen, dat het eigen beheer duurder zal zijn dan aan
besteding van het brood. Mogelijkheid bestaat, dat dit voor een
enkel garnizoen het geval zal zijn door bijkomende vracht op meel of
brood, of op beide, maar dit zal een groote uitzondering zpn. Over
het algemeen moet broodvoortbrenging in eigen beheer goedkooper
zijn dan aanneming, wanneer men den aangegeven weg inslaat.
Hebben wij in ons vorig opstel aangetoond, dat het leger behoefte
heeft aan die inrichtingen, in dit stuk meenen wij te hebben bewezen,
dat het niet aangaat dien eisch om verbetering terug te wijzen op
grond van financieele bezwaren. Wel verre van dien, gelooven wij
een middel te hebben aangegeven, dat leiden kan tot
betere verpleging van den soldaat in tijd van vrede,
verzekering van een deel der legerverpleging in oorlogstijden,
het scheppen van een reehtstreeksohe handelsgemeenschap, die