595
en gewonden grooter zal zijn dan vroeger; maar al is het aantal
gevallenen ook grooter, dan blijft het nog de vraag of de verliezen aan
menschenlevens, dus het aantal dooden, ook in dezelfde verhouding
zal toegenomen zijn. En dit valt, blijkens de boven aangehaalde
proeven, zeer te betwijfelen.
De verwondingen toch zullen worden toegebracht op afstanden
waar in den regel geen hydraulische werking van het projectiel meer
zal plaats hebben, en heeft die plaats, dan is dit nog in mindere
mate het geval dan vroeger, want de proeven leerden ons, dat de
zöue der hydraulische werking door verkleining van het kaliber voor
alle lichaamsdeelen is verminderd.
Door de geringere hydraulische werking, het kleine kaliber en
minder vervorming van het projectiel zullen de wouden nauwer zijn
en minder uitgescheurd, zoodat ze spoediger genezen.
Het naar binnen voeren van stukken der bekleeding door het
projectiel zal, blijkens gemelde proeven, tot de uitzonderingen behooren.
Ook zal door de klein kaliber mantelprojectielen de geneeskundige
behandeling veranderen. Het zoeken naar de kogels en hunne frag
menten zal zelden noodig zijn, en daarmee veel tijd voor andere
operaties gewonnen worden.
Kogelsonden en kogeltangen zullen voor geweerschoten tamelijk
overbodig worden, en bewaard blijven voor verwondingen door scher
ven van anilierieprojectielen.
Het jarenlang verblijven van kogels in het lichaam zal Da toekom
stige oorlogen ook een zeldzaamheid zijn.
Mocht het bovendien gelukken door verbetering in de constructie
der mantelprojectielen het tot nu toe nog voorkomen van scheuren
en gedeeltelijk of geheel losraken van den mantel te verhoeden,
dan zal ook daardoor de vermeerdering van het aantal verwondingen
geneutraliseerd worden door hunne meerdere goedaardigheid.
Verminkingen en misvormingen zullen zeldzamer voorkomen, waar
door de verschrikkingen van den oorlog veel worden verzacht.
Geheel in overeenstemming met deze beschouwingen zijn de be
richten over de verwondingen door het Mannlicher-projectiel in den
Chileenschen burgeroorlog. Van daar toch wordt gemeld: „Alle
artsen staan verbaasd over de zuiverheid der wonden, gemaakt door
