1044
tijd kan niet plaats hebben, dan met grooter krachtsaanwending, d. i.
op den duur alleen door vermeerderd personeel.
In het algemeen zal vooral in Iudië op expeditie door vermeerde
ring van het aantal dragers veel meer verloren worden, dan door de
werktuigen aan kneders uitgespaard wordt, al zijn die werktuigen ook
nog zoo eenvoudig ingericht. Daarom komt het ons wenschelijk voor
alleen bij de groote ijzeren Perkins-ovens op strand-of tusschenbasis
kneedwerktuigen te bezigen, die desnoods door kleine stoomwerktuigjes
kunnen gedreven worden. Yan deze laatste zagen wij er in den
vorigen harden winter aan het werk voor het ontdooien van de toege-
vroren waterleiding, die door twee flinke kerels konden gedragen
worden. Wellicht dat van dergelijke werktuigen met water in plaats
van met vlampijpen wel een of ander te construeeren is, om den arbeid
van twee of drie man voort te brengen. Groot bezwaar zou er niet
bij zijn hen met de Perkins-ovens te water aan te voeren.
Bij de overige ovens zouden lichte plaatijzeren kneedtroggen
behooren.
Als personeel ter bediening der veldovens zou gebruik gemaakt
kunnen worden van een deel van het bakkers- en Inlandsch hulp
personeel der groote militaire bakkerijen, wier taak, de bereiding van
grooter hoeveelheden verduurzaamd brood er buiten gelaten, door het
vertrek van een aanzienlijke macht aanmerkelijk zou verlicht worden.
Bij de militaire bakkerijen zouden de afgegeven werkkrachten desnoods
door bevordering van geschikte minderen en kader van het bakkers-
personeel, en door aanneming van tijdelijke werklieden aangevuld
kunnen worden.
Yoor de bediening der genie-ovens, van de ovens, systeem Geneste,
Herscher en C°, en voor aanvulling bij de stoomveldovens ware
ongetwijfeld partij te trekkken van de militairen, die in de kleinere
garnizoenen in het gebruik der eenvoudige steenen ovens zijn geoefend.
Overigens moeten daarbij koelies als handlangers worden ingedeeld.
Een groot bezwaar is aan onze voorstellen voor de broodvoorziening
te velde verbondenzij zullen als de soldaten het meest noodig
zijn, wel niet veel, maar toch voortdurend handen aan den strijd ont
trekken. Wij zijn ons van het gewicht hiervan ten volle bewust,
waar het leger sinds lang reeds onvoldoende moet heeten voor de zware