292
Daarbij komt uog, dat zelfs bij gewone temperatuur een deel van
de nitroglycerine verdampt, al is dit bedrag ook uit den aard der
zaak zeer gering. Zeer waarschijnlijk is de langzame, maar aanhou
dende afname in aanvankelijke snelheid, die bij dit kruit geconsta
teerd is, een gevolg van deze oorzaak.
Het uiterlijke voorkomen van het Walsroder en van het Troisdorf-
kruit bleef daarentegen ook na langdurige verhitting onveranderd
Bij het Wnlsroderk.rmi verdween echter de eigenaardige aetheri-
sche geur, terwijl het Troisdorfkruu na de proef een onaaugenameu
zuren damp van zich gaf.
Bij verwarming van het Nobel en van het Walsroderkvmt was op
gemerkt dat zich salpeterigzure dampen vormden, waaruit bleek, dat
bij 60° C. het ontledingsproces van deze kruitsoorten reeds begonnen
was. Dit gaf aanleiding om te onderzoeken bij welke temperatuur
die ontleding intrad, en in welke mate.
Het zou ons echter te ver voeren, wanneer wij hier al de proeven
ten aanzien van dit zoo belangrijk vraagpunt wilden beschrijvenwij
zullen daarom alleen de navolgende in hoofdtrekken mededeelen.
Het te onderzoeken buskruit werd besloten in een glazen buisje,
dat aan weerskanten was geopend en zoodanig was ingericht, dat men
er luchtstroomen van verschillende temperatuur door kon voeren.
Nadat de doortrekkende lucht het buskruit had gepasseerd, werd zij
gefiltreerd door een prop van asbest om alle mogelijke stofdeeltjes
achter te houden, die onverhoopt mochten zijn medegevoerd. Ten
slotte werd de lucht geleid door eene oplossing van joodkaliumstijfsel,
welke stof de eigenschap vertoont door salpeterigzuur blauw te
worden gekleurd (1).
(1) Deze reactie berust in de eerste plaats op de eigenschap van het salpeterig
zuur, dat het zelfs in hoogst verdunden toestand alle joodzouten terstond ontleedt en
wel in dier voege, dat het zich meester maakt van de basis van het zout en het
jodium in vrijheid stelt. Veel sterkere zuren, zooals b.v. zwavelzuur en salpeterzuur,
zijn, mits niet te geconcentreerd, hiertoe niet in staat. Het vrij geworden jodium heeft
verder de eigenschap stijfsel blauw te kleuren. Deze reactie is een der gevoeligste,
die bestaat.
Is het salpeterigzuur zeil aan eene basis gebonden, dan kan de reactie op de hier
aangegeven wijze niet plaats hebben, en blijft de joodkaliumstijfsel volkomen kleur,
loos. Voegt men echter een weinig zwavelzuur toe. dan verdrijft dit het salpeterig
zuur uit zijne verbinding, hetwelk daarna op zijn beurt weer op het joodkalium
inwerkt als boven is vermeld, en onmiddellijk eene blauwkleuring veroorzaakt.
