45
2e. Het meester worden op de kust, niet in naam maar in der
daad door het volgen van eene gedragslijn, die men met korte woorden
kan bestempelen als: ons aansluiten bij de zwakken en verdrukten
en met hen de sterkeren in toom houden.
36. Het isoleeren van Groot-Atjeh door het te doen in- en
afsluiten van de kust door landstreken, wier bestuurders volkomen
met ons meegaande, den doortocht aan vijandige benden beletten.
4e. Het pacificeeren van Groot-Atjeh met of zonder sultan, naar
mate de omstandigheden dat voor ons het verkieslijkst maken.
Tegen het sub. I genoemde scheepvaartregeling heb ik natuurlijk
geen enkel bezwaar. Integendeel!
Over de geheele kust van Atjeh dus van Tamiang op de Oostkust
tot - aan Troemon op de "Westkust Groot-Atjeh niet uitge
zonderd moeten alleen eenige door ons aan te wijzen plaatsen voor
den algemeenen handel worden opengesteld. Op deze plaatsen moeten
wij vestigingen hebben, met militaire bezetting, besturende ambte
naren, recherche-, post-, telegraaf-, politie- en havenpersoneel, en alle
in- en uitvoer moet over deze plaatsen door onze handen gaan.
Alle overige plaatsen van de geheele kust van Atjeh blijven voor
den buitenlandschen handel gesloten.
Tot zoover is alles correct en bestaat er geen enkel verschil tus-
schen het voorstel van Generaal van Teijn en de denkbeelden van
Scherer, behalve dat de laatste een telegraphische verbinding
niet noodzakelijk acht. Ik deel het gevoelen van den Generaal, dat die
telegraphische verbinding wel noodig is, om steeds tijdig bericht te
kunnen hebben van alle naar Atjeh uitgeklaarde schepen uit de Straits,
hetgeen vooral de taak van onze marine zeer vergemakkelijkt. Het
is echter niet noodig hierover uitvoeriger uitteweiden, daar Atjeh
thans reeds in de telegraphische gemeenschap is opgenomen.
De vraag rijst nu: Welke plaatsen moeten worden opengesteld?
Scherer zegt, dat het eenige wat de handelaren uit de Straits van
eene scheepvaartregeling met recht kunnen verlangen is, dat de open
gestelde plaatsen zoodanig gelegen zijn, dat de Atjehers er hunne
producten zonder bezwaar kunnen heenvoeren.
