543
verschil tusachen de vredes- en oorlogssterkte van dat grootste troe-
pendeel, dat nog op begrensde terreinen geoefend worden kan.
De „slotbemerkingen" die nu volgen hebben weer bijna uitsluitend
betrekking op de opleiding der troepen voor het gevecht; zij mogen
als zoodanig bepaald uitstekend genoemd worden.
Voor de bevelvoering bevatten zij den gulden regel dat„nalatigheid
en verzuim eene zwaardere beschuldiging vormen dan eene gemaakte
fout in de keuze der middelen".
Resurueerende kan men zeggen dat de Duitsche gevechtsvoor
schriften uitstekende gegevens bevatten voor de samenstelling zoowel
van voorschriften voor het gevecht als van voorschriften voor de
oefening van troepen, dat zij bij uitstek practisch zijn en steeds de
werkelijkheid in het oog houden, doch dat zij door hun algemeenheid
moeilijk tot voorbeeld kunnen strekken voor andere legers.
Het lijdt geen twijfel dat die voorschriften alleen geschikt zijn voor
een leger, waarin door het groote succes van de laatst gevoerde
oorlogen een onbegrensd vertrouwen in de hoogere troepenleiders werd
geboren, want leeren hoe de troepenleiding moet geschieden doen zij niet.
Met die gevechtsvoorschriften in het hoofd en eene groote dosis
brutaliteit in het hart kan elkeen aanvoerder zijn van een groep of
een peloton, ja zelfs van eene compagnie, zoolang de gelukszon schijnt.
En dit schijnt men in het Duitsche leger voldoende te achten, waar
alles gebaseerd is op een offensief quand-mêine en waar men het volste
vertrouwen schijnt te hebben in de opleiding der officieren vóór en
na hunne benoeming.
b. De Belgische gevechtsvoorschriften.
Schriller contrast dan tusschen de Duitsche en de Belgische gevechts-
voörsohriften, zoowel in vorm als in inhoud, laat zich haast niet denken.
In die omstandigheid heb ik aanleiding gevonden om de Belgische
voorschriften in de tweede plaats te behandelen.
Zij komen in drie gedeelten voor in de verschillende scholen van
het excercitiereglement van 1886.
Het eerste gedeelte bevat de voorschriften betrekkelijk de bewe
ging in verspreide orde.
Daarin komen o.a. voor: omschrijvingen van voorloopige en defini-
