347
echter den vijand nadert, hoe meer de soldaat uit de hand raakten
hoe nieer men van zijne persoonlijke eigenschappen moet verwachten.
Reeds de tirailleeroefeningen leeren den mau zelfstandigheid. In het
handgemeen hebben de chefs ten slotte alle macht verloren en de
beslissing hangt af van den moed der manschappen en van de hoeveel
heid steken en houwen, die ze weten uit te deelen. In dat gedeelte
van het gevecht werkt de infanterie als de cavalerie. Met hoe meer
kracht de stormaanval wordt ingezet, met hoe meer woede de steken
worden toegebracht, des te beter is de goede uitslag van het gevecht
verzekerd. Dit verklaart het gezegde van den luitenant de Koek
van Leeuwen „Men prente den soldaat in, dat hij een edel mensch
is, indien hij zijne vijanden zoo spoedig en in zoo groot mogelijk
aantal neervelt". (Ind. Mil. Tijdschriftjaargang 1889, blz. 333).
Nu moge het handgemeen in Europeesche oorlogen weinig meer
voorkomen, de Fransch-Duitsche oorlog heeft toch nog geleerd, dat het
in gevechten om terreinvoorwerpen nog niet tot de zeldzaamheden
behoort. En hier in Indië gaat bijna geen gevecht voorbij, waarbij
het blanke wapen niet een woordje meespreekt. De luitenant Campen
noemde het bekende woord van Suwarow „de kogel liegt, de bajonet
spreekt de waarheid" in Indië met zijn bedekt terrein een axioma
(Incl. Mil. Tijdschjaarg. 1886, blz. 232), terwijl na de gevechten
bij Edi van 6 en 8 Mei 1889 in het Ind. Mil. Tijdschr. werd opge
merkt, dat na het handgemeen aan de geweren de parades van
menigen klewangslag zichtbaar waren.
2°. Vlugheid en kracht.
Nog heb ik slechts gesproken van het nut van schermoefeningen
uit een zuiver militair oogpunt. Ook de kracht en vlugheid, die
men er door krijgt, mag men niet vergeten. Geen tak van sport
maakt zoo vlug als het schermen; tevens eischt het echter vlug
denken, vlug overwegen en besluiten en is het daardoor een uit
stekend middel van opvoeding te noemen.
Thans wensch ik over te gaan tot het maken van eenige opmer
kingen ten opzichte van de wijze, waarop de schermoefeningen nog
plaats hebben, en zal ik daarbij verschil maken tusschen het schermen
