118
tijd niet veel gebruikt en in onzen burgeroorlog ook slechts tegen het
einde van dien krijg.
De Coehoornmortier, in onzen oorlog gebezigd, woog met blok
73 KG. Het blok had vier handvatsels, en de mortier kon gemak
kelijk door 4 man gedragen worden. Hij wierp een ronde granaat
kartets tot op ongeveer 1100 M.
Een paar werden met succes gebruikt in den slag van Cold Harbor,
en op verschillende tijdstippen in de loopgraven voor Petersburg.
Het mortiervuur werkte demoraliseer end bij beide partijen. Batterijen
werden tot zwijgen gebracht door mortiervuur, op welke het directe
vuur van veldartillerie en draagbare wapenen geene noemenswaardige
uitwerking had. Slechts tien mortieren schijnen ooit tegelijk gebruikt
te zijn. Dat was geen voldoend aantal om ze tot een belangrijken
factor te makenmaar de uitkomsten die zij gaven, bewezen duidelijk
de waarde van verticaal vuur in operatiën op het gevechtsveld.
Aangespoord door eene zeer algemeene erkenning van de voor-
deelen van verticaal vuur, ontwaakte in de legers van het Europee-
sche vasteland een merkbare ijver in het ontwerpen van veldmortieren
met bijbehoorende uitrusting. Hierin namen de Russen het initiatief.
Zij hebben een veldmortier van 15 cM. ingevoerd, die een gewone gra
naat werpt van 32 KG. (eene springlading van 4.5 KG. daarin be
grepen) en eene granaatkartets van ongeveer 32 KG. die zeshonderd
acht en dertig kogels bevat. De mortier werpt tot 3750 M. De
grootste lading is 2.75 KG. Deze is onderverdeeld in halve en kwart
ladingen, zoodat vier verschillende ladingen kunnen gebezigd worden.
De mortier ligt en wordt afgevuurd op een geregelde rader
affuit, de neêrwaartsche schok van het schot wordt opgevangen door
twee buffers onder de as, welke onder het vuur op den grond zijn
neergelaten.
De Russen zijn tot het invoeren van veldmortieren gedreven door
hunne ervaringen bij Plewna. Hier vuurden onafgebroken gedurende
drie dagen 400 veld- en 20 belegeringskanonnen (de laatste van
15 cM.) op drie schansen zonder eenige noemenswaardige uitwerking
op de werken of op de troepen er binnen.
Omgekeerd, in 1864, werd het vuur van eene batterij van 10
mortieren gericht op eene vooruitgeschoven batterij van de Geconfe-
