219
meest waarschijnlijke waarde van x Men beschouwt nu deze
waarde als de juiste, neemt aan, dat het gemiddeld trefpunt zoodanig
is gelegen, dat een minschot a priori f kans heeft en corrigeert ver
volgens dienovereenkomstig.
Ten einde de nadeelen te doen uitkomen, welke aan deze methode
zijn verbonden, laten wij hier volgen, wat Bertrand dienaangaan
de op bladzijde 76 van zijn voortreffelijk werk: „Calcul des pro-
babilités" opmerkt.
„Nous devons signaler d'abord", zegt hij, „unc difference essentielle
„entre la valeur la plus probable d'une grandeur et la meilleure valeur
„a adopter.
„La valeur la plus probable est celle, dont la probabilité est la plus grande.
„Peu importent les autres. Elles doivent, toutes, cependant, diriger le
„choix a faire. S'il est utile d'aceroitre la probabilité des petites erreurs,
„il est desirable aussi de diminuer celles des grandes. S'attacher seule-
„ment a choisir la valeur la plus probable, c'est imiter le joueur qui, pou-
„vant espérer un grand nombre de gains différents et craindre un grand
„nombre de pertes, prendrait ses decisions de manière a accroitre la chance
„de gagner le plus gros lot, sans aucunement se soucier des autres.
„En disant: „En presence de plusieurs mesures d'une même grandeur,
„le parti meiileur est d'adopter la moyenne," et: „La moyenne entre
„plusieurs mesures est la valeur la plus probable", on énonce deux pro
positions différentes. On a eu tort de les confondre."
Aan deze woorden van den beroemden wiskundige hebben wij
slechts weinig toe te voegen. Het is duidelijk, dat aan ons beginsel
het geschetste nadeel niet verbonden is, daar daarbij met alle moge
lijke liggingen van het gemiddeld trefpunt rekening wordt gehouden
en wel des te meer, naarmate zij waarschijnlijker zijn. Gaat men
volgens deze methode te werk, dan heeft men minder kans onmid
dellijk de juiste opzethoogte te vinden, wat trouwens ook niet het
doel van het' grensschieten ismaar de kans eene opzethoogte te
vinden, die weinig van de juiste verschilt, neemt belangrijk toe, en
dat wel in dezelfde mate als de kans afneemt, dat men groote fouten
zal maken.
Er is trouwens nog een andere reden, waarom de reglementaire
methode afkeuring verdient.
Alle mogelijke schietvoorschriften stranden op een en dezelfde klip,
