456
en voor zeer korten tijd (in hun eigen land) onder de wapenen ge
roepen, kunnen niet in alle opzichten gelijk gesteld worden met soldaten
die vrijwillig dienst nemen in Indië, waar zij hun leven slijten in een
afmattend klimaat onder voor hen in andere opzichten uog zeer nadeelige
conditiën.
Te midden eener overheerschte bevolking, die voor het grootste
gedeelte slechts bukt voor dwang, moet de soldaat in het algemeen,
maar de Europeesche in het bijzonder, zeker relief, zeker prestige
bezitten.
Yoor een groot deel krijgt hij dit door de wijze waarop hij door
zijn Gouvernement behandeld wordt, voor een ander groot deel door
eigen houding en gedrag. Om dit laatste correct te doen zijn, dient
opheffing van het moreel; koeliewerk vernedert den man in eigen oog
en in dat zijner omgeving.
Wil men vergelijkingen, men zoeke naar meer rationeele en wende
b.v. den blik naar het Britsch-Indische leger.
Daar zijn de toestanden meer overeenkomstig de onze en uit
beschouwing der toestanden aldaar, kunnen gevolgtrekkingen worden
gemaakt die voor ons nut opleveren. In Britsch-Indië dan verricht
de soldaat geen zwaar of onrein koeliewerk, omdat men dit in strijd
acht met zijn karakter als soldaat in een overheerscht gebied en met
zijn gezondheid.
Bij ons wil men op een budget van millioenen en nogmaals mil-
lioenen, eenige duizende guldens besparen, zonder te bedenken, dat
die langs anderen weg, verdubbeld, weder zullen wegvloeien; zonder
te bedenken, hoezeer de eigenwaarde van den man geschokt wordt,
hoe diep hij zich zal gegriefd gevoelen, ten aanschouwe van Javanen,
Maleiers, of Dajakkers en Atjehers koeliewerk te moeten verrichten.
Thans verricht hij dit reeds te veel.
Is de soldaat noodig, behoeft men zijn bloed, leven of gezondheid,
dan, ja dan hoort men andere taal; hem na den strijd te verlagen
tot koelie, is onedel.
Wil men bezuinigenbest. Dit komt ons allen ten goede als leden
der staatsgemeenschap. Men zoeke slechtselders zijn tonnen en
tonnen gouds te besparenmen perse evenwel niets uit de huid
poriën onzer soldaten.