495
's Morgens 6 ure van Wai-mokeh vertrekken naar het 2e ravijn, alwaar
het transport uitrustte, en door een van Wawa afgezonden geleide
afgehaald en naar laatstgenoemde plaats gebracht werd. Aankomst
11 ure v. m. of 12 ure m., naar gelang van den toestand der wegen.
Te Wawa rustten de dwangarbeiders uit, gebruikten hier het mid
dagmaal, om ten 2 ure n. m. bevracht en onder eene dekking van
"Wawa verder door te gaan naar Do.
Hal ver wegen Wawa en Do werd het transport overgenomen van
een uit Do afgezonden escorte, terwijl dat van Wawa weder terug
keerde. Aankomst van het transport te Do om 5 ure n. m. of later,
al naarmate de weg goed dan wel slecht begaanbaar was.
Later, toen het aantal dwangarbeiders was versterkt, werd ook de
dienstregeling der transporten gewijzigd en werden op de étapes een
zeker aantal dwangarbeiders gestatioDneerd, die slechts van het eene
bivouak tot het andere behoefden te loopen en dan weder onbevracht
terugkeerden.
Na de aankomst van de 2e colonne en het vestigen der étapes
Watoe-loko en Bo-rewoe had ook de transportdienst tusschen beide
plaatsen door middel van dwangarbeiders plaats.
Toen na den afloop der verkenningen de bergartillerie geene be
stemming meer had, of beter gezegd, hare muildieren niet meer ge
bruikte, werden deze dieren gebezigd voor den transportdienst, waartoe
te Watoe-loko en Bo-rewoe een zeker aantal was gestationneerd.
De muildieren voldeden uitstekend.
Dat de transportdienst voor de dwangarbeiders zeer vermoeiend
en afmattend was, behoeft zeker geen betoog.
Er kon hier geen rekening worden gehouden met het gewicht van
20 KGdat voor eiken koelie was voorgeschreven. Behalve de rijst,
ketan, bruine boonen, groene erwten en gaba, die in zakken yan 20 KG.
waren verpakt en gemakkelijk door één man konden worden gedragen,
moesten de andere kisten, als zijnde bestemd voor tweepersoons
vrachten, verpakt en het gewicht daarvan verminderd worden. Ten
gevolge der hellende terreinen en het beklimmen der bergen toch, was
het niet wel doenlijk die zware vrachten door twee personen te doen
dragen. Het gewicht der geheele vracht immers rust bij het klimmen
geheel op den achtersten man.
