496
Door dezen zeer afmattenden en vermoeienden dienst was het dan
ook niet te verwonderen, dat niettegenstaande goede voeding, in weinig
tijd de ziekenzaal te Wai-mokeh overvuld was met zieke en zwakke
dwangarbeiders, van welke velen tengevolge van uitputting bezweken.
Had men in de plaats van dwangarbeiders pikolpaarden voor den
transportdienst gebezigd, deze zouden in het bergachtige terrein van
Plores zeer zeker beter voldaan hebben.
Timor, Rotti en bovendien het eiland zelf zouden die paarden hebben
kunnen leveren.
De Timorees als soldaat.
Reeds in het begin van ons opstel hebben we gezegd, dat het
Inlandsche element, waaruit de expeditionnaire macht was samen
gesteld, bestond uit Soendaneezen, Maleiers, Niassers en Timoreezen.
Vergissen wij ons niet, dan was het op Zuid-Flores voor de eerste
maal dat de Timoreesche soldaten te velde werden gebruikt en beproefd.
Na hetgeen door deze soldaten op dat oorlogsterrein is verricht,
en wat van hen is opgemerkt, kon de uitslag der beproeving niet
anders dan gunstig uitvallen, en werkelijk over den Timorees als
soldaat kan een zeer gunstig oordeel worden uitgebracht.
Van een grooten en krachtigen lichaamsbouw, gehard tegen zware
vermoeienissen, vlug en behendig van aard, vooral in het overwinnen
van terreinhindernissen, gepaard aan eene groote mate van scherp
zinnigheid, waar het op aan kwam de bedoelingen van den vijand
te gissen of diens listen of lagen te ontdekken, werd hun gedurende
de expeditie vaak de moeilijkste en zwaarste taak opgedragen, en
hebben zij zich daarvan bij uitstek goed gekweten.
Bij den opmarsch naar den vijand dikwjjls afzonderlijk of in ver-
eeniging met andere landaarden bij de spits en doorzoekingspatrouilles
ingedeeld, werd het te doorloopen terrein door hen met bewonderens
waardige omzichtigheid en voortvarendheid doorzocht en ontging niets
hun scherpen blik.
Kalm en vastberaden in oogenblikken van gevaar, ontbreekt het hun
niet aan moed nimmer ontevreden, hoe lastig en zwaar de opgedragen
taak ook zij, en nooit neerslachtig bij ondervonden moeilijkheden.
Gaven de Timoreesche soldaten reeds te velde de bewijzen van een
