wanden versierd zijn met de bekkeneeleu der geofferde beesten. De
baga is gewijd aan zielen der afgestorven voorouders van de vrouwe
lijke kunne.
Beide inrichtingen zijn offerplaatsen en komt de bevolking der
kampong bij onheilen, ziekten of rampen hier offeren en vergiffenis
afsmeeken, waarbij dan de aarde rondom het offerhuis gedrenkt moet
worden met het bloed der geslachte dieren.
Doch niet alleen bij rampen, ziekten of onheilen, doch ook bij
feestelijke gelegenheden, zooals bij huwelijken en dergelijke, verzamelt
de bevolking zich om de „ngadoe".
Dan worden er ook karbouwen en varkeus geslacht en onder
begeleiding der tonen van de gong en tifa, geeft zij zich over aan
allerlei vermakelijkheden, bij welke gelegenheid door de mannen
veel toewak wordt gedronken.
Ieder, die door huwelijking of andere omstandigheden zijne kampong
verlaten en- zich elders gevestigd heeft, zal bij ziekten, onheilen of
rampen steeds bij zijne eerste kampong komen offeren, d. i. bij zijne
„ugadoe". Ook zal hij niet nalaten om de kampong, alwaar zijne
„ngadoe" staat, in oogenblikken van gevaar of oorlog ter hulpe
te komen.
Tot staving dezer bewering diene het volgende feit.
Toen wij tijdens de expeditie onzen intocht in de kampong Wolo-
wioe deden, vonden wij een der wijken Bo- Pé-é, door eenig gewapend
volk bezet. Onder de verdedigers merkten wij ook een ruiter op,
die, op een ongezadeld paard gezeten, de kampong kwam inrennen
en uitermate in geestdrift was ontstoken.
Deze ruiter werd ons later aangediend als te zijn Nawa-Sina, het
hoofd van kampong Bobau en op de vraag waarom hij Bo- Pé was
komen verdedigen, werd ons medegedeeld dat Nawa-Sina, ofschoon
door aanhuwelijking, in Bobau hoofd geworden en aldaar metterwoon
gevestigd zijnde, verplicht was Bo- Pé-é ter hulpe te komen, omdat
hij zijne „ngadoe" in deze laatste kampong heeft staan.
Taal-
De Endehneezen hebben alleen een letterschrift.
Het is mijne meening, dat over het geheele eiland Plores slechts
één taal werd gesproken, doch door den loop der tijden, vermenging
