230
wanneer de gelegenheid slechts eenigszins bestaat. Vooral de onder
wijzers moeten ook in deze richting geoefend worden, en voor het
onderricht meer aanwijzingen vinden in het voorschrift.
„Ook bij het klassenonderricht kan en moet gevergd worden, dat
alle stooten (houwen) kort, krachtig en vlug worden toegebracht, zonder
eenige gelijkmatigheid met de nevenlieden te vorderen." Dit is
volkomen waar, maar het toezicht op de goede uitvoering der bewe
gingen, vooral indien ze wat samengesteld zijn, is bijna onmogelijk,
wanneer ze niet gelijk geschieden. Juist daarom zijn de resultaten
bij het klassenonderricht in het schermen zoo gering; aan den eenen
kant mag men geene gelijkmatigheid eischen, aan den anderen kant
is men geneigd het wel te vorderen, omdat er anders licht wanorde
ontstaat, en het toezicht zeer bezwaarlijk wordt. Bovendien brengt
men de leerlingen nooit verder, wanneer er niet de noodige ambitie
bestaat; het klassenonderricht nu is uitermate geschikt om alle ambitie
te dooden, en den meest ijverige onverschillig te maken en inslaap
te wiegen.
Passeti.
Blz. 349. „Passen maken." „Nastoot" spreekt hier van „in de
rondte springen", eene uitdrukking, die ik in mijn opstel in het
geheel niet gebezigd heb, en ook niet mijne bedoeling weergeeft.
In de eerste plaats toch heb ik het alleen gehad over passen voor-
en achterwaarts en niet over bewegingen in de rondte, zooals wendingen
en passen zijwaarts; in de tweede plaats heb ik niet van „springen"
gesproken. Den sprong achterwaarts keur ik zelfs af (zie boven).
Den pas achterwaarts acht ik niet gevaarlijk. Het doel is wel:
„voorwaarts", maar ik moet bekennen, dat ik liever een oogenblik
blijf staan of zelfs wat terugwijk, als mijn leven wordt bedreigd, dan
er maar als een razende Roland op in te stormen. Ik heb echter
sympathie voor menschen, die daartoe in staat zijn, maar in de eerste
plaats is het jammer, dat men ze zoo weinig ontmoet, ten minste
degenen, die de daad bij het woord voegen, en in de tweede plaats,
dat ze zoo licht hun hoofd te pletter loopen.
Het doel is nog voorwaarts gedurende den bajonetaanval, die dan
ook met de grootste energie en krachtsinspanning moet worden door-
