256
uitstekend geleerd hebben zich in het terrein en met aarden dek
kingen te beschermen. En dan de fameuse 120m A zult ge zeggen.
Als type zijn deze vuurmonden zeer goed en bruikbaar voor de
Atjehsche toestanden van den laatsten tijdmaar het zachte metaal
stempelt hen tot weinig geschikt voor veel gebruik.
Wij lieten ons dan ook vertellen dat er vroeger op Atjeh van deze
kanonnensoort aanwezig waren, waarvan men de projectielen tot voorbij
de tappen kon aanzetten, terwijl de blauwe lucht ook dan nog
langs het projectiel zichtbaar was.
Yoor de waarheid staan wij niet in, hoewel het niet onwaarschijn
lijk is, het machtwoord van Indië „zuinigheid" in aanmerking ge
nomen.
Tegenwoordig moet de toestand van de aldaar aanwezige 12om K A
kanonnen beter zijn.
Maar hadden wij daar niet noodig gehad eenige zwaardere kalibers
en flinke getrokken mortieren, om de zich dekkende Atjehers ook
van boven te bewerken. Vergeten wij niet dat het beruchte Kaloet
nog onlangs uittartend op 600 M. van onze linie lag. En al hadde
de artillerie van Atjeh de opdracht gekregen om Kaloet na eene ver
kenning (om de niet bekende juiste plaats van de benting voor altijd
te weten te komen), door geschutvuur te vernietigen of althans zoo
danig te schokken, dat het door de infanterie met succes bestormd
had kunnen worden, dan rijst de vraag of dat geschut daartoe in
staat zoude zijn geweest.
Dringt zich bij dergelijke overwegingen niet de vraag op den voor
grond, of Atjeh, waar zoovele landsbelangen mede gemoeid zijn, en
waar zoovele trouwe onderdanen van Hare Majesteit onze geëerbie
digde Koningin hun bloed veil hadden, of Atjeh niet in de eerste
plaats van de beste oorlogsmiddelen, ook op artilleristisch gebied
had moeten voorzien worden
Maar neen kameraad, dat geschiedde niet.
En zelfs uit een minder verheven oogpunt, de dubbeltjes quaestie,
moge de opmerking hier een plaats vinden, dat uitgaven voor goed
geschut zeer waarschijnlijk ruimschoots waren opgewogen door de uit
gaven, die noodig werden door het sneuvelen en verminkt raken van
zoovele dapperen.
