370
Naschrift.
Met genoegen neem ik bovenstaande toelichting op, vooral omdat
daaruit blijkt, dat het geenszins de bedoeling van den schrijver is
geweest om het zoo nuttige en hooggewaardeerde Europeesche element
van ons leger in eenig opzicht een smet aan te wrijven. Integendeel,
uit zijne nadere verklaring is op te maken, dat hij een open oog heeft
voor de belangen onzer Europeesche militairen en dat hij wenscht
te streven naar alles wat hun lot in Indië kan veraangenamen.
Het zij mij evenwel vergund, deze gelegenheid nog aan te grijpen,
om den schrijver mede te deelen, dat de uitspraak, aangetroffen aan
den voet van bladz. 206, dat het soldatenkarakter en de lichaams
kracht er „in den loop der eeuwen niet op zijn vooruitgegaan", m. i.
niet voetstoots kan worden aangenomen.
Ter beoordeeling van het soldatenkarakter van toen en nu worden
gegevens vereischt, waarover ook schrijver vermoedelijk niet zal kun-
ken beschikken, zoodat de stelling van zelve zonder bewijs moet
blijven en dus weinig waarde heeft. Als ik echter aanneem dat het
soldatenkarakter vooral in den oorlog, bij het tegemoetgaan en door
staan van gevaren en vermoeienissen aan den dag komt, dan ben ik,
afgaande op de ondervinding die wij in onze Indische krijgsgeschie
denis als het ware met den dag opdoen, geneigd te zeggen, dat
dat karakter bij de meesten weinig, bij sommigen zelfs niets te wen-
Bchen overlaat en dat we dus de vergelijking met de militairen van
vroegeren tijd gerust kunnen doorstaan.
En wat de bewering aangaat, dat er blijvende achteruitgang in
lichaamskracht zal moeten worden geconstateerd, zij medegedeeld, dat
ik dergelijke uitspraken wel eens meer heb gehoord, doch dat ik er
nimmer bewijzen voor heb zien aanvoeren. Daarentegen nam ik
eenigen tijd geleden in een tijdschrift van een op wetenschappelijke
onderzoekingen gegronde mededeeling kennis, waaruit juist tot voor
uitgang van het menschelijk geslacht moet worden besloten.
Te vergeefs heb ik getracht, dat opstel terug te vinden, zoodat ik
moet volstaan met hieronder een in de Locomotief van 16 Maart jl.
voorkomend stukje over te nemen Dit artikeltje luidt als volgt:
„In de Deutsche Yersicherungs Zeitung komen een aantal cijfers
