418 Yoor plaatsen ten Zuiden van den evenaar ligt zij natuurlijk even veel graden beneden den horizon, als de breedte der plaats bedraagt; voor plaatsen ten Noorden van den evenaar evenveel graden daarboven. Daar echter sterren, welke slechts 6° boven den horizon staan, zelden kunnen gezien worden, zoo zal de Poolster in deze streken niet dikwijls worden waargenomen. Evenwel is haar plaats, hetzij boven, hetzij beneden den horizon, op de straks aangegeven wijze gemakkelijk te vinden. Daar zij zich nagenoeg bevindt in het verlengde der aardas, ligt zij dus ongeveer in de meridiaanvlakken (Noord-Zuidvlakken) van alle plaatsen op aarde. Het Zuiderkruis, zoo genoemd naar den vorm van het sterrenbeeld, bestaat hoofdzakelijk uit de volgende sterren: j3, v, ongeveer van de 2" en van de 3e grootte; v en a vormen het lange, p en het korte hout van het kruis; is de helderste ster. Tusschen en heeft men de ster s van de 4e en tusschen p' en a de ster f" van ruim de 6e grootte. Wanneer men de lijn v a verlengt 4 maal), ligt daarin de Zuidpool der hemelas, evenveel graden boven of beneden den horizon, als de plaats Zuider- of Noorderbreedte heeft, dus voor plaatsen onder den evenaar in de snijding van die lijn met het horizonsvlak. De Gordel van Orion bestaat uit drie sterren (J1, e en alle van de 2e grootte. Om hen heen liggen 5 sterreua van de le, v van de 2e, y van de B6, p van de le en van de 4° grootte. Tusschen den Gordel en de sterren p en heeft men nog de sterren van de 3e en 0 van de 5e grootte (wanneer men 0, e en opvolgend met elkaar vereenigt, verkrijgt men den vorm van een ploeg). Deze sterren vormen het beeld van (den Reus) Orion, waarvan de drie bovengenoemde den gordel bepalen. Verlengt men de lijn dan vindt men daarin op betrekkelijk korten afstand, Sirius, de helderste en schitterendste vaste ster des hemels. Door te verlengen, vindt men het algemeen bekende zeven gesternte (Plejaden). De Gordel van Orion is bij het oriënteeren in zooverre van belang- dat ster juist in het vlak van den evenaar gelegen is.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1894 | | pagina 431