419 Deze ster komt dus voor alle plaatsen in het ware Oostpunt op en gaat in het ware Westpunt onder. Wanneer zij culmineert, staat zij, voor plaatsen ten Noorden van den evenaar, in het Zuiden en voor plaatsen ten Zuiden van den evenaar in het Noorden. Zij is voor alle plaatsen op aarde per dag 12 uur boven en 12 uur beneden den horizon en culmineert dus steeds 6 uren na het uur van opkomst. Yoor plaatsen onder den evenaar staat zij, vóór het culmineeren, zuiver ten Oosten en daarna zuiver ten Westen van den verticaal. Als men het uur van opkomst weet, kan men gemakkelijk nagaan in welke richting zij zich ongeveer op een zeker uur bevinden moet. De lijn Plejaden-Orion-Sirius wijst nagenoeg in Zuid-Oostelijke richting. Tengevolge van de jaarlijksche beweging der aarde komt iedere vaste ster dagelijks 4 minuten vroeger op; in een maand geeft dit dus reeds een verschil van 2 uren. Een ster, die men op zekeren dag .om 6 uur ziet opkomen, zal een maand later op dat zelfde uur reeds 30° boven den horizon staan en na verloop van een half jaar ongeveer gelijk met de zon opkomen en dus geheel onzichtbaar blijven; daarna zal zij zich na zonsondergang eenigen tijd in het Westen vertoonen, iederen dag 4 min. langer en dus een maand later al weder 2 uren lang van 6 tot. 8 uur N. M.) zichtbaar blijven. Uit het bovenstaande volgt, dat de straks genoemde sterrenbeelden, daar zij voor deze gewesten niet circumpolair zijn (1), niet altijd zichtbaar zullen zijn. Soms zijn ze dat gedurende bijna den geheelen nacht en dan weder alleen des avonds gedurende eenigen tijd na het ondergaan der zon in het Westen of 's morgens voor het opgaan der zon in het Oosten. Aangezien de onderlinge stand dier sterrenbeelden ten opzichte van de hemelas nog al veel verschilt, heeft men echter veel kans, steeds een van hen boven den horizon te zullen zien. Uit het voorafgaande blijkt, dat het dikwijls zeer moeielijk is door (1) Circumpolaire sterren zijn die, wier boogafstand tot de naastbijzijnde pool kleiner is dan de poolshoogte (gelijk breedte) der plaats.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1894 | | pagina 432