494
De bijslag uit de menage is als niet onbelangrijk aan te merken,
te meer, omdat daardoor meerdere afwisseling in de spjjzen naar
den smaak der consumenten en in overeenstemming met. de eischen
der praktijk wordt mogelijk gemaakt.
Op het bureau van den Militair-Geneeskundigen Dienst heeft
men voor eenige jaren (in 1885) met raadpleging van de menage-
boeken van het 9e Bataillon, de voedingswaarde van het uit de
menagefondsen verschafte voedsel berekend op:
23 grm. eiwit, 34 grm. vet, 45 grm. koolhydraten per dag. (1)
Met hetgeen van landswege verstrekt werd, kwam men toen tot
een totaal van:
136 grm. eiwit, 44.75 grm. vet, 572,5 grm. koolhydraten.
Na de invoering van het nieuwe tarief zou men derhalve het
totaal moeten berekenen op:
152.27 grm. eiwit, 62.39 grm. vet, 531 grm. koolhydraten.
De keuze en de voedingswaarde der menagevoeding zijn intusschen,
om begrijpelijke redenen, naar gelang van omstandigheden zeer
wisselend. Veel hangt hier af van hetgeen de plaatselijke markt
oplevert, van de locale inkoopsprijzen, het aantal deelnemers, de
deugdelijkheid van het beheer, de geschiktheid van den menage
meester enz.
Ten einde een doelmatige verdeeling der voedingsstoffen over de ver
schillende dagen en maaltijden en afwisseling in de spijzen te verkrijgen,
heeft men schaftordes samengesteld, welke, zooveel de omstandig
heden dit toelaten, moeten worden nageleefd. Voor den Europeeschen
soldaat in garnizoen luidt de schaftorde aldus
(1) In zijn verhandeling: De Indische voedingstarieven (Ind. Mil. Tijdsch. dl. 23)
verkrijgt Vries de volgende cijfers als uitkomst eener berekening der voedingwaarde:
Voeding in garnizoen voor Europeanen. Van landswege verstrekt: 127.21 eiwit,
40.48 vet, 498.41 Chydraten per dag.
Uit de menage verstrekt 14.86 eiwit, 16.00 vet, Chydraten per dag.
Totaal 142 eiwit, 56.5 vet, 500 Chydraten per dag.
V. neemt geheel willekeurig aan, dat de toeslag uit de menage alleen bestaat uit
dierlijk voedsel, en gaat bij de berekening der voedingswaarde hiervan al even
willekeurig te werk. Hij ziet geheel over het hoofd, dat een niet onaanzienlijk deel
der menagevoeding van plantaardigen oorsprong is (aardappelen, groenten, klap
perolie e. a. m.
