515
Nemen wij nu den voet op, ten einde in de eerste plaats de achterste
helft der verzenwanden te beschouwen, dan constateeren wij dat deze
aanzienlijk lager zijn dan bij den ezel. Deze laatste toch heeft als
regel bokhoeven, wat men van het muildier volstrekt niet kan zeggen.
Meer verschil nog met den ezelhoef zien wij aan de zoolvlakte.
De straal is ook wel lang en smal maar in zijn achterste deelen,
de schenkels, en vooral ter plaatse van den overgang dezer in de
ballen, ontwikkelt hij zich plotseling sterk wat men noch bij het
paard noch bij den ezel ziet. (1)
Zeer eigenaardig is de bouw van de zool. Aan den buitenrand,
vooral in den toon, ligt de hoornzooi over een aanzienlijke breedte
in hetzelfde vlak met den draagrand zooals wij het, maar dan over
de geheele zooivlakte, bij plathoeven zien. Toch lijkt, ook wat
de zool betreft, de muildierhoef allerminst daarop. Want aan den
binnenrand van dit deel der zool 't welk met den draagrand in
één vlak ligt, valt de zool steil naar de diepte af, zoodat de zijde-
lingsche straalgroeven ver beneden het niveau van den draagrand
liggen en bovendien is het horizontale deel niet gelijk de zool bij
den plathoef zwak eu gevoelig maar integendeel zeer sterk. Deze
laatste eigenaardigheid leert men vooral constateeren bij het behandelen
van eenigszins uitgebreiden straalkanker, welk gebrek veel bij muil
dieren voorkomt. Ik behandelde er althans tijdens mijn kortstondig
verblijf bij muildierbatterijen reeds drie (drie dieren waarvan één
met straalkanker aan vier hoeven), wat op een sterkte van één batterij
zeer veel is. Nu kon dit toeval zijn, maar ik weet ook van collega's
die herhaaldelijk muildieren met straalkanker behandelden.
Daarentegen zag ik in Nederland gedurende negen dienstjaren en
bij een steeds veel grootere sterkte aan paarden slechts twee gevallen
van straalkanker en in Indië bij paarden nog geen enkel.
(1) Men neme zoo men een en ander mocht willen controleeren niet één muil
dierbeen op en zegge dan bij geringe afwijking van hetgeen hier geschreven is, dat
het niet zoo isZoo iets gebeurt vaak bij beoordeeling van al wat tot dieren behoort,
maar is onjuist en subjectief. Menschen endieren worden niet volgens een standmodel
vervaardigd. De beschrijving van den muildierhoef welke ik hier gaf past voor de
overgroote meerderheid der dieren en voorts ook bepaaldelijk voor die welker hoeven
niet ziekelijk veranderd zijn door langdurig beslag. Zulke laatsten (klemhoeven) lijken
in vrij wel alle opzichten op den ezelhoef.