102
men zonder twijfel ook tot zijn doel door sterke oplossingen van
kopersulphaat als caustrium, zwakkere van hetzelfde middel en sterke
soluties van looizuur, aluin, loodacetaat, zinksulphaat als adstringentia.
In geval van nood zou men ook zijn toevlucht kunnen nemen tot
afkooksels van een der talrijke looizuurhoudende basten of vruchten-
schillen van de Nederlandsch-Indische flora, alsketapangbast, de wor
telschors van de djamboe bidji, de noten van den aren, pinangnoten,
de vruchtschillen der mangies, gambier en zoovele andere.
De behandeling van huidversterf, 't welk slechts zelden, bij zeer
hevige en vooral bij lang verwaarloosde drukkingen voorkomt, laat
zich hier minder gevoegelijk beschrijven. Het mes, prikkelende zalven
en trouwens een behandeling varieerende naar gelang der aanwijzingen
van het oogenblik, spelen hier een rol. Zoodra de lederhuid in hare
volle dikte afsterft, duurt herstel tot bruikbaarheid altijd zeer lang,
zes weken a drie maanden, afhankelijk van de uitgebreidheid, en bij
een gangreen van slechts weinige vierkante centimeters wordt overi
gens ten slotte het dier onbruikbaar om te dragen, wijl een sterk
samengetrokken, verheven en zeer gevoelig litteeken achterblijft.
De genezing der drukkingen, en wel de spoedigste, vordert onze
dadelijke belangstelling, omdat wij op het oogenblik en in de naaste
toekomst een bepakkingswijze moeten gebruiken, die bij geregeld
dragen zeker 50°/o der muildieren steeds buiten gevecht stelt en wijl
men het mogelijke moet doen om inmiddels en in afwachting van
betere tijden, de bergbatterijen toch, zooveel het kan, marschvaar-
dig te houden. Maar het spreekt als een boek, dat het voorkomen
der drukkingen eigenlijk het ware is en dat bij een militair korps
de toestand toch niet mag zijn en blijven gelijk in een dos a dos-
verhuurderij van een Chinees of Arabier, waar door slecht harnache-
ment steeds de helft der paarden gedrukt, geschaafd en gewond is.
Zulk een toestand dient althans verbeterd te worden wanneer dat
mogelijk is, wanneer men er toe kan geraken de muildieren hetzelfde
als nu te doen dragen, en datzelfde even lang en op dezelfde terreinen,
terwijl men slechts enkele percenten drukt. En ik ben steeds geneigd
te gelooven, dat waar de toestand zoo buitengewoon ongunstig is als
bij ons, dat daar wat beters moet te vinden zijn en dat natiën die
