106
last, (vooral in de rawahstreken) hetgeen bij de hoogere temperatuur
en het stof, welke bloedsaandrang naar dat orgaan verwekken, geens
zins vreemd is. In Indië ziet men de dieren zich veel meer schuren
dan in Europa.
Zou het voorts bij een grooter draagvlakte der stegen van de draag-
bokken ondoenlijk zijn slechts één deken te gebruiken Dit staat vast,
dat de oorzaak der drukkingen niet gezocht moet worden in het onvol
doend dooden van de drukking der harde stegen op de huid. Ik geloof
dan ook dat het aantal lagen wollen stof gerust heel wat verminderd
kan worden. Ik wil als bewijs, dat de directe aanraking van een hard
voorwerp met de huid van den rug (de spierlagen zijdelings van de
wervelkolom) niet licht schaving, kneuzing, verwonding teweegbrengt,
hier releveeren dat de Mexicaansche cowboys uren en uren hun
paarden rijden met een bokzadel met houten stegen zonder iets er
onder. ISTu weet ik zeer goed dat een cowboy geen 150 K.Gr. weegt
en dat een levende last bij gelijk gewicht reeds niet is gelijk te stellen
met een doode, maar de afstanden welke bedoelde Mexicaansche ruiters
afleggen en de tempo's die zij rijden, verschillen aan den anderen kant
zoo enorm van beide factoren bij de bergartillerie, dat hiermede bij
beoordeeling der zaak zeker in hooge mate moet worden rekening
gehouden.
Vrijwel de voornaamste oorzaak der nu besproken drukkingen acht
ik echter de beweeglijkheid van den zwaren last en deze is het gevolg
van het kleine draagvlak der stegen vergeleken bij den grooten om
vang, welken die last van boven heeftdat verschil moet ieder treffen
die het beschouwt. Hoe lean het materieel stil liggen op den rug der
dieren bij zulke voorwaarden!
Voortdurend is het met groote levende kracht in beweging; dit woef
ontsteking der huid teweegbrengen.
Blijft de vraag, is dit voor verbetering vatbaar en die vraag is zeker
maar niet in een oogenblik opgelost. Intusschen houd ik het er voor,
dat men draagbokken zou kunnen bezigen met langere stegen en met
vier in plaats van twee, n.m. aan weerszijden twee stegen evenwijdig en
op onderlingen afstand van circa 1 decimeter boven elkander geplaatst
en verbonden door veerende stalen dwarsbanden.
Ik voorzie de tegenwerping dat langere stegen, zoowel als de toevoe-
