107
ging van lager op de ribben geplaatste, den dieren in de beweging
en in de ademhaling zou hinderenwelnu, beide betwijfel ik,
ofschoon ik bij gemis aan ervaring ten deze niet positief durf spreken.
Dat langere stegen niet zullen hinderen bij dieren die zich slechts in
stap bewegen, is waarschijnlijk door den anatomischen bouw der plaats
waar zij dragen, n.m. de bovenste steeds op spierkussens, de onderste
op de middenste deelen der ribben en voorts door het feit dat men
paarden met de enorme voltigeerzadels der circussen op, zich vlot in
galop ziet bewegen.
Dat de nieuw aan te brengen, lager liggende stegen, eensdeels
niet zullen belemmeren, anderdeels de beweeglijkheid van den last aan
zienlijk zullen beperken, leid ik daaruit af dat de ware manier om ezels
en muildieren groote lasten te doen vervoeren, en die voor industrieele
doeleinden dan ook steeds wordt toegepast, niet is den last te plaatsen
op den rug, maar groote draagkorven rechts en links op de ribben te
hangen en deze nu, gevuld met zware voorwerpen, hebben veel meer
kans de beweging van het dier en die van de borstwanden (ademhaling)
te belemmeren dan de stegen welke ik zou willen aanbrengen.
Blijkbaar echter doen ze dat niet (1), immers de ervaring heeft die manier
voor mercantieele doeleinden als de ware geijkt. En waar muildieren
voor den handel als draagdieren worden gebezigd, b.v. in Spanje, in
Zuid-Amerika, in Italië, daar zijn de overige gebruiksvoorwaarden in
menig opzicht overeenkomstig met die in het militaire. Ook daar een
zware en soms zeer zware last, schoon van geheel anderen aard,
beweging in stap, vervoer langs steile en moeielijke bergpaden.
Yoorts ben ik van meening dat waarschijnlijk stalen stegen beter
zouden blijken dan houten.
Ze dienden dan niet massief te zijn, maar van groote open ruim
ten voorzien even als er reeds gebezigd worden voor rijzadels van
paarden. Stalen stegen met groote open vakken er in, zouden zeer
bevorderlijk zijn voor de luchtigheid en koelte op rug en ribben.
Men heeft sub rosa ook al eens beproefd de beweeglijkheid van
den last te beperken door den muildieren een opzetteugel te geven.
Er werd mede beoogd, en dit werd er ook mede bereikt, bij het
(1) Het hangen van den last op de ribben wordt reeds min of meer toegepast bij
de munitiekistjes.