108
stijgen vooral, de sterk slingerende beweging van hoofd en hals te
matigen of te onderdrukken, waarvan veel minder schommeling van
den last het gevolg was, maar die sterk slingerende hoofd- en hals
beweging is juist van het grootste gewicht om de taak der muil
dieren bij stijgen en zwaar trekken te verlichten door verlegging van
het zwaartepunt naar voren, beneden en op zijde. Gaat men dit
tegen, dan verzwaart men den arbeid der dieren buitensporig.
Het ligt overigens niet op den weg van een paardenarts, van wien
men over het algemeen maar liefst ziet dat hij zijn werkkring be
paalt tot het behandelen der zieke dieren welke men hem toevoert,
om zich in bijzonderheden te verdiepen in quaesties van harnachement.
Niettemin heb ik mij veroorloofd in algemeenen zin mijn gedachten
te uiten, aangaande mogelijke verbeteringen. Aan anderen om, daar
toe gemachtigd en in staat gesteld door het hoogste gezag, er vasten
en concreten vorm aan te geven. De toestand is nu zoodanig dat
de bergbatterijen hare roeping, om materieel gedragen te vervoeren,
met naar behooren kunnen vervullen. Door aan opmerkingen, cri-
tiek, beschouwingen daarover het zwijgen op te leggen, komt men
natuurlijk geen stap verder; integendeel gelijk ik herhaaldelijk op
merkte, is gemis aan openhartigheid, aan bloot leggen van den werke-
lijken toestand, de oorzaak dat na 10 jaren gebruik van bergartillerie
met muildieren in het Indische leger deze nog van zulk een ge
brekkige bepakkingswijze is voorzien, dat geregeld en noemenswaar
dig dragen in weinige dagen de helft, in enkele weken al de be
spanningen buiten gevecht stelt.
De laatstgenoemde predisponeerende momenten der drukkingeu
n. m. zware last, tropische warmte, klimmen en dalen, zwoegen in
sawahs, moeten we eenvoudig aanvaarden. Steeds zal op een weeken
bodem de taak der muildieren buitengewoon zwaar blijven, ze zijn
er met voor geschapen en kunnen er ook niet voor geschikt gemaakt
worden. Waar het louter oefening geldt, houde men dit wel in
het oog.
J. van de Yelde.
