162
de voor Java voor de overzichtskaarten gebruikte schaal van 1100000,
en tevens om die Sumatrakaarten nog een weinig uitvoeriger te
doen zijn.
Evenals voor de topographische kaart van Sumatra bij het vaststellen
van de schaal, is ook voor de Wester-Afdeeling van Borneo rekening
gehouden met de omstandigheden.
Yoor dit schaars bevolkte gewest, waarin de gemeenschap in hoofd
zaak langs rivieren en overigens door middel van enkele voetpaden onder
houden wordt, werd eene overzichtskaart op 1:200000 voldoende geacht.
Om die gemeenschapswegen echter voldoende duidelijk voor te
stellen, worden bovendien ten behoeve van militaire operatiën weg
en rivierkaarten vervaardigd op de schaal 150000.
Mocht later blijken, dat, zij 't dan ook voor sommige gedeelten,
eene kaart op grootere schaal noodig wordt, dan vormen de weg- en
rivierkaarten den grondslag voor meer nauwkeurige opmetingen in
het terrein tusschen de wegen en rivieren.
Yan Java bestaan, behalve van eenige terreinen aan de Zuidkust,
die op de schaal 1:40000 en 1:50000. werden opgenomen, detail
kaarten op 110000 en 120000, overzichts- (residentie-) kaarten op
1100000 en van sommige residentiën, kaarten op 1250000 (zoo
genaamde reiskaarten).
Bij het topographiseh bureau worden alle kaarten gedrukt van zoo
genaamde lithographische steenen (grootendeels samengesteld uit kool
zure kalk en hoofdzakelijk uit Beijeren afkomstig); het verschil in
reproductiemethode is dus alleen gelegen in de wijze, waarop men
de af te drukken kaart op steen brengt.
Dit geschiedt:
l6 door een met behulp van de photographie verkregen negatief
beeld van de kaart in den steen te graveeren,
2e door een, op dezelfde wijze verkregen, negatief beeld van de
kaart met vetten inkt op den steen af te drukken,
3e door eene met vetten inkt op geprepareerd papier gemaakte tee-
kening van de kaart onmiddellijk op steen over te brengen.
De eerste wijze wordt reproductie door middel van gravure, en
wanneer meerdere kleuren op de kaart voorkomen, chromolithographie
