168
De vervaardiging langs photolithographischen weg van kaarten op
groote schaal (detailkaarten) geschiedt, wat het zwart en het bruin (de
hoogtelijnen) betreft, op de hiervoren beschreven wijze. Indien andere
kleuren worden aangebracht, b. v. voor kampongs, dan wordt daarvoor
niet van de photolithographic gebruik gemaakt, daar het hier vlakke
tinten betreft, welke gemakkelijker op steen te brengen zijn.
Om b. v. op de militaire kaarten van Sumatra, schaal 1 :40000,
het groen voor de kampongs aan te brengen, wordt op een afzonderlijken
steen een abklatsch van den zwartsteen overgebrachtop eerstgenoem-
den steen zijn dus ook de omtrekken van de kampongs zichtbaar.
Deze worden nu met vetten inkt ingevuld, de steen op de gewone
wijze geprepareerd en voor het afdrukken met groene verf ingerold.
Legt men nu het papier, waarop reeds het zwart en het bruin is
afgedrukt op dezen steen, en haalt men dit door de pers, dan worden
ook de groene kampongs afgedrukt en de kaart is gereed.
Naarmate er meer kampongs op de kaart voorkomen, vordert ook
het met vetten inkt invullen van laatstbedoelden steen meer tijd en
bovendien zijn voor het afdrukken van elke kleur, die op de kaart
wordt aangebracht, twee dagen noodig.
Aütographie. De reproductie van kleinere teekeningen, kaarten
of staten, waaraan weinig teekenwerk is en waarbij het meer aan
komt op spoed, dan op fijnheid van bewerking, geschiedt bij voor
keur langs autographischen weg.
Het papier, dat voor het overbrengen van de teekening op steen
moet dienen, wordt aan ééne zijde met stijfsel bestreken, waarin, om
die zijde van de andere te kunnen onderscheiden, eenig kleursel
wordt gedaan.
De kaart of staat, welke gereproduceerd moet worden, wordt met auto
graphischen inkt (bestaande uit een in bepaalde verhouding samengesteld
mengsel van schellak, was, zeep, drakenbloed en talk) op de gestijfsel
de zijde geteekend en, na den inkt eenigen tijd te hebben laten
(1). Bovendien is er een doorschijnend wit eveneens gestijfseld papier—pelurepapier—
in den handel verkrijgbaar, waarop men met vetten inkt kan calqueeren, hetgeen de
sohetsteekening uitspaart.
