9
komt steeds ronduit voor de zaak uit, laat dragen wanneer men dat
op hoog bevel „quand même" verlangt, gelijk reeds gebeurd is, en
vermeldt de gevolgeu, die uitsluitend aan bepakkingswijze en har-
nachement te wijten zijn. En zijt gij, wat de rationeele manier van
handelen is, vrij om zooveel en zooweinig te laten dragen als U goed
dunkt en als de omstandigheden vorderen, draagt dan niet meer dan
gebiedend noodzakelijk is voor de werkelijkheid en voor het onder
houd van de oefening bij menschen en dieren. Grjj zult toch met
mij eens zijn dat wanneer van het begin af dat men bergbatterijen
gebruikt, steeds gedragen ware door paarden en muildieren en men
ware niet teruggeschrikt voor openbaarmaking der talrijke en
ernstige drukkingen, men niet in het jaar 1892 den batterijcom
mandanten de vele drukkingen als hun schuld had aangerekend, dat
men dan toen niet meer gezocht zou hebben naar denkbeeldige oor
zaken als infectie of de kleurstof der dekens, dat men dan al lang
de kwaal had aangetast bij den wortel, de oorzaak gezocht waar
zij ligt: bij het harnachement en de bepakkingswijze. Dan ware
allen bergartilleristen veel onaangenaams bespaard en men zou
al lang van hoogerhand (want daar alléén kan bij genoeg
zame voorlichting hulp van daan komen) gestreefd hebben naar
verbetering.
In de paardenkennis van Schimmel, uitgegeven in 1885, vindt
men op blz. 740 al vermeld dat er, zoodra gedragen werd, onrustbarend
veel drukkingen ontstonden, wat men echter, geheel ten onrechte,
weet, aan te vast aansingelen. De drukkingen dateeren dus waarlijk
niet van het begin van 1892, ofschoon men meende dat toen door een
bijzondere oorzaak die in de lucht zat, infectie of zoo iets, plotseling en
gelijktijdig alle bergbatterijen er door werden geteisterd. Neen, toen
werd het pas bekend, toen kwam men er pas voor uit, voor een deel
nolens volens, duchtende (en met reden) dat men het aan de gebruikers
zou wijten. Want het gewone argument lag voor de hand „wanneer
het vroeger altijd goed is gegaan, wanneer men vroeger nooit van
drukkingen hoorde, althans niet in die mate, hoe komt het dan dat nu,
bij niet veranderde gebruiksvoorwaarden, op eens drie bergbatterijen
door de drukkingen onmarschvaardig zijn En de conclusie was
eveneens voor het grijpen dat dit dan toch de schuld der batterij-
