488
der inlandsche militairen, zooveel mogelyk, te laten waken en denzelven
te qualificeeren, zo tot de afgave van ryksdaalders tien voor ieder man,
die opgebragt word, als tot het opleggen van een boete van ryksdaalders
vijftig aan ieder regent, door wiens district een deserteur zal zijn gepas
seerd zonder opgevat te worden, vermits voor beweezen zal worden ge
houden daaromtrent conniventie te hebben plaats gehad, by aldien zulk
een deserteur verder zal zijn gekomen; mitsgaders tot het laten aankon
digen aan een ieder, zo op de particuliere landen rondsom Batavia, als
in de regentschappen, dat degeen, die een deserteur op den weg ontmoet,
voortgeholpen of niet aangebragt zal hebben, in de ketting zal worden
geklonken om aan de gemeene werken te arbeiden
4° dezelfde order en qualificatie ook te geeven aan den resident van
Cheribon, Johan Lubbert Umbgrove, en den heer Java 's Gouverneur,
van Reede tot de Parkeier, aan te schryven om gelyke orders te stellen
langs de Javasche stranden en, niet alleen de vorsten daarover te onder
houden en by hun hoog Edelheeden te bewerken, dat zodanige deserteurs
in derzelver landen opgevat en uitgeleverd werden, maar ook den gezag
hebber in den Oosthoek, Dirk van Hogendorp, speciaal te qualificeeren
om den panumbahan van Madura, den pangerang van Sumenap en de
verdere regenten onder zyn ressort, die volk voor Batavia geleverd heb
ben, aan te kondigen, dat de regenten, die deserteurs, welke in hunne
landen zullen terug gekomen zyn, niet zullen opvatten en overleveren,
voor de eerste keer zullen moeten betalen een boete van een honderd
ducatons ten behoeve van de landraads-kas en voor de tweede keer ge
voeliger zullen worden gestraft";
5°. enz.
Op 4 July 1797 is ter zake nader overwogen:
„dat bij de op den 27en der jongst gepasseerde maand Junygenomene
dispositiën tot tegengang van de zoo zeer toegenomen desertie der in
landsche militairen wel een poenaliteit is gesteld, zo voor de respective
regenten en diegeenen, die, een deserteur op den weg ontmoet hebbende,
niet aanbrengd, dan wel weg helpt, doch niet speciaal voor de eigenaars
en mandadoors der particuliere landen, die verondersteld moeten werden
daartegens des te sterker te zullen doen waken en vigileeren, indien zy
daarvoor mede responsabel worden gehoudenzo is goedgevonden en
verstaan tot ampliatie van de gemelde dispositie nader te statueeren, dat,
wanneer bevonden zal worden dat een deserteur op een particulier land
zal zyn schuil gehouden of wel aan denzelven gelegenheid zal zyn ge
geven tot eene vrye passage, niet alleen de mandadoor, een inlander