40
gedeeltelijk die der artillerie-werklieden-zadelmakers uit de onkos ten-
rekening te vervallende laatste slechts gedeeltelijk omdat alleen de
inkomsten als militair op de onkostenrekening komen, terwijl de
werkgelden als arbeidsloon in de productiekosten van het voorwerp
zijn begrepen. Voor iedere andere werkplaats blijven de moeielijkste
werkzaamheden steeds bij den A. C. W, moeten juist deze door ar
tilleriewerklieden worden verricht en vereischen zij het meeste des
kundig toezicht; zoodat daar, door overgave van een gedeelte van
het werk, de onkostenrekening veel minder wordt ontlast. Neemt
men nu in aanmerking dat jaarlijks in de zadelmakerij voor f 18000
aan leder wordt verwerkt en dat daaraan de helft a twee derden
van dat bedrag aan arbeidsloonen wordt ten koste gelegd, dan worden
de eigenlijke productiekosten met f 28000 verminderd, terwijl de
totale onkostenrekening met bovenvermelde inkomsten, ongeveer f 7000
wordt ontlast. Beide bedragen zijn dus op verre na niet gelijk; en,
aaugezien de verhooging voor algemeene onkosten over de geheele
voortgebrachte waarde, die thans steeds 112 pCt. bedraagt, bij de
zuinigste formatie en de meest mogelijke beperking der uitgaven, niet
tot beduidend minder dan 100 pCt. teruggebracht zal kunnen worden,
blijkt, dat de onkostenrekening lang niet evenredig met de productie
kosten vermindert, zoodat door dezen maatregel de percentsgewijze
verhooging op de overige artikelen zou worden verhoogd. Werd die
maatregel niet uitsluitend op de zadelmakerij toegepast, doch ais alge
meene maatregel ingevoerd, dan zou, volgens hetgeen boven gezegd
werd, de verhouding tusschen de reductiën van algemeene onkosten
en productiekosten nog nadeeliger worden en de percentsgewijze ver
hooging op de resteerende artikelen bedenkelijk stijgen, wat te be
wijzen was.
Door overgave van alle artikelen, welke daarvoor in aanmerking
komen, aan de particuliere industrie, worden dus de totale uitgaven
van den A. C. W. verminderd met de kosten dier voorwerpen aan
materialen en arbeidsloonen en een betrekkelijk gering deel der al
gemeene onkostende vraag is nu of die voorwerpen voor dat ge
zamenlijke bedrag uit de particuliere industrie kunnen worden ver
kregen, aannemende dat de keuring door het aan den A. C. W.
verbonden blij vende personeel zonder extra kosten zou kunnen geschieden.
