139
mede zeer zeker onder de aandacht te worden gebracht.
Deze uiterst kundige militaire schrijver zegt dienaangaande het vol
gende
„Hoewel er geen vermoeidheidsmeter bestaat om de hoegrootheid
der menschelijke vermoeienissen gedurende een bepaalden marsch te
meten, kan men toch wel ten naastenbij de doorstane vermoeienis
schatten."
„Volgens Dr, Marey, van de académie de médecine, kunnen kracht
en arbeid in de physiologie op dezelfde wijze gemeten worden als in
de mechanica."
„De weerstand, die de lichamen stellen tegenover de krachten die
hen trachten te verplaatsen, is ook hier afhankelijk van de snelheid,
die de kracht elk oogenblik aan het in beweging gebrachte lichaam
mededeelt. Als de kracht ophoudt te werken, kan men den verrich
ten arbeid meten, zoodra men de massa kent en de snelheid waarmede
zij is voortbewogen."
„Men kan als maat van verrichten arbeid aannemende krachts
inspanning, vermenigvuldigd met den doorloopen afstand. Bij mar-
schen wordt de krachtsinspanning uitgedrukt door de helft van de
massa vermenigvuldigd met het vierkant van de snelheid."
„De massa is samengesteld uit een onveranderlijk gewicht, dat van
den man, en een veranderlijk gewicht, dat van zijn belasting. Het
eerste blijft gedurende den marsch zoo goed als onveranderd."
„Bij gelijke snelheden is de belasting de eenige te veranderen factor,
en zal de vergrooting of verkleining daarvan een aanmerkelijken
invloed op de ondervonden vermoeienis uitoefenen. Als dezelfde man
met een constante belasting een meerdere of mindere snelheid moet
aannemen, zal de verrichte arbeid afhankelijk zijn van de snelheid
van zijn gang."
„Deze twee veranderlijke factoren werken echter niet even sterk.
De belasting is slechts een toevoegsel aan het lichaamsgewicht,
terwijl de snelheid een factor is, die in het quadraat werkt, en daarom
ook veel grooteren invloed uitoefent dan de belasting. De berekening
wijst er op en de practijk bevestigt het."
„Een langzame gang veroorlooft den soldaat het dragen van een vrij
groot gewicht. Het lichaam buigt zich en de pas wordt aanmerkelijk
